Lo ngại “thuế chồng thuế”

Chiều 19/11, góp ý về dự thảo luận Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), đại biểu Trần Kim Yến (đoàn TP Hồ Chí Minh) góp ý về đề xuất đánh thuế thu nhập cá nhân với chuyển nhượng vàng miếng.

Trong dự thảo Luật, Chính phủ đề xuất thu thuế 0,1% đối với hoạt động chuyển nhượng vàng miếng để nâng cao tính minh bạch của thị trường, hạn chế đầu cơ. Đồng thời giao Chính phủ quy định cụ thể ngưỡng giá trị vàng miếng chịu thuế, thời điểm áp dụng và điều chỉnh thuế suất cho phù hợp với lộ trình quản lý thị trường vàng.

Về vấn đề này, đại biểu Yến cho rằng, đa phần người dân coi vàng như là tài sản tích lũy do tiết kiệm được mà có, chắt góp được trong cái quá trình sinh hoạt đời sống hàng ngày.

“Họ có thể mua để tiết kiệm từ năm phân, một chỉ, tích lũy để dành dự phòng cho những sự cố xảy ra trong cuộc sống. Có thể là phòng khi ma chay, cưới hỏi, ốm đau, họ bán ra để có chi phí cho những việc này”, bà Yến nói.

Đại biểu Yến cũng cho rằng, vàng có thể mua được từ khoản tiền tích từ tiết kiệm, tức là sau khi đã trừ thuế. Nay khi bán vàng lại tiếp tục bị đánh thuế. “Đây có phải là thuế chồng thuế hay không?”, nữ đại biểu đặt câu hỏi.

Đại biểu đánh giá, việc đánh thuế vào khoản tiết kiệm từ vàng của người dân có thể không mang ý nghĩa nhân văn, ý nghĩa xã hội về mặt quản lý kinh tế.

Theo đại biểu, chúng ta đang cố gắng làm sao để đánh thuế vào đối tượng đầu cơ, lũng đoạn thị trường và mong muốn ổn định thị trường vàng. Nhưng với thuế suất chỉ 0,1% thì có thể chưa đủ để ngăn chặn việc đầu cơ trong mua bán vàng. Không đáng kể so với mức lãi mà giới đầu cơ có thể thu được từ hoạt động kinh doanh này. Thay vào đó, quan trọng là biện pháp nào để hạn chế đầu cơ, để quản lý và lành mạnh hóa thị trường vàng

Cũng về nội dung này, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng, với những người kiếm lợi nhuận từ chuyển nhượng, đầu cơ vàng miếng thì phải đánh thuế. Song ông Hòa cho rằng mức thuế 0,1% đối với những người này “không là gì”. Do đó, đại biểu Hòa đề nghị xem xét lại việc đánh thuế đối tượng này, điều tiết lại thu nhập để hạn chế việc đầu cơ làm mất ổn định thị trường.

Còn đối với những người, những gia đình mua vàng để dự trữ, tích lũy sau này cho con cháu hoặc phòng khi có ốm đau bệnh hoạn thì đề nghị không đánh thuế chuyển nhượng.

“Họ đâu có sản xuất kinh doanh? Họ mua bán dự trữ, có điều kiện người ta mua, tại vì vàng rất dễ mua bán với nhau. Cho nên cần cân nhắc việc đánh thuế trong trường hợp này”, đại biểu Hòa nêu ý kiến.

Đánh thuế chuyển nhượng vàng miếng là phù hợp

Trong chiều ngược lại về nội dung này, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) cho biết việc đánh thuế thu nhập cá nhân với chuyển vàng miếng rất mới, chưa có nước nào thực hiện.

“Quy định này rất mới nhưng rất hợp lý với đặc thù thị trường vàng của Việt Nam”, đại biểu An nói và đồng tình với đề xuất đánh thuế với chuyển nhượng vàng miếng. Việc này góp phần điều tiết thị trường vàng.

Đại biểu An nêu quan điểm, không thể nói rằng mua vàng để tiết kiệm mà lại “thức đêm, thức hôm” từ 3 giờ sáng để mua vàng. Khi không mua được vàng miếng lại chuyển sang mua vàng nhẫn ép vỉ. Rất khó để phân biệt giữa đầu cơ và tiết kiệm.

Đại biểu An cũng đề xuất giao Chính phủ quy định cụ thể ngưỡng giá trị giao dịch vàng miếng chịu thuế, ví dụ 200 triệu/lần, hay 1 tỷ đồng/năm.

Mục tiêu lớn nhất là điều chỉnh hành vi giao dịch vàng

Phát biểu giải trình làm rõ nội dung này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nêu rõ, dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) quy định thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng vàng miếng sẽ được áp dụng với mức thuế suất 0,1% trên giá trị chuyển nhượng từng lần. Về thời điểm áp dụng, Chính phủ sẽ tiếp tục cân nhắc kỹ lưỡng và báo cáo Quốc hội khi quyết định.

Bộ trưởng nhấn mạnh, mục tiêu lớn nhất của chính sách thuế này không phải là tăng thu ngân sách, mà là điều chỉnh hành vi giao dịch vàng, hạn chế tình trạng đầu cơ, tránh gây áp lực lên thị trường vàng và thị trường ngoại tệ.

“Thực tế thời gian qua cho thấy, khi thị trường vàng bị tác động bởi đầu cơ, chính người dân là đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất do giá vàng biến động bất thường”, ông Thắng nói và nhấn mạnh, chính sách thuế này là một trong nhiều giải pháp nhằm góp phần ổn định thị trường vàng, và qua rà soát, không có tình trạng trùng thuế trong chính sách này.