Sâu trong những cánh rừng rậm rạp và dọc theo các khe suối mát lạnh của vùng núi Tây Bắc, Việt Nam, có một loại rau mọc thành từng bụi lớn, uốn cong mềm mại như những mầm cây vừa thức giấc. Đó chính là rau dớn. Loại rau này còn được coi là đặc sản núi rừng, gắn liền với cuộc sống của nhiều đồng bào dân tộc sinh sống tại vùng này.

Rau dớn thuộc họ dương xỉ, còn mang nhiều tên gọi khác như ráng song, quần rau, dớn rừng, dớn nhọn, thái quyết. Rau dớn được người Trung Quốc yêu thích và săn lùng. Họ thậm chí còn gọi nó là “rau trường sinh”, thông tin từ báo Dân Việt.

Không chỉ được lấy làm rau ăn, rau dớn còn được dùng như một vị thuốc quý hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý. Thế nhưng tiếc rằng không phải ai cũng biết đến loại rau đặc sản này để thưởng thức.

Lợi ích bất ngờ từ rau dớn

Theo thông tin từ báo Dân tộc và Phát triển và báo Vietnamnet, rau dớn có tính mát, giúp lợi tiểu, thanh nhiệt và hỗ trợ hoạt động của đại tràng. Người dân dùng rau dớn trong nhiều trường hợp như cảm sốt, ho, đau đầu, tiêu chảy, kiết lỵ, viêm da hay những vết thương cần sát trùng, cầm máu.

Điều đặc biệt hơn cả, trong dân gian, rau dớn được xem là “thuốc bổ” dành cho phụ nữ sau sinh. Nước sắc từ rau dớn giúp lưu thông khí huyết, thân và lá có lớp nhớt tự nhiên hỗ trợ nhuận tràng. Nhiều gia đình còn phơi khô cành lá rau dớn để pha trà uống hàng ngày hoặc chế biến thành món xào, luộc, nướng tùy mùa.

Không chỉ riêng Đông y, nhiều nghiên cứu hiện đại cũng ghi nhận loạt công dụng đáng chú ý của loại rau này.

Rau dớn chứa chất chống oxy hóa, giúp giảm tổn thương tế bào; có hoạt tính kháng khuẩn, thậm chí khi kết hợp chiết xuất rau dớn với kháng sinh, khả năng diệt khuẩn còn tăng mạnh. Một số phân tích cho thấy rau dớn kháng nấm, đồng thời mang khả năng chống viêm, giảm đau nhờ các hoạt chất flavonoid và sterol.

Nhiều công trình khoa học cũng chỉ ra rau dớn có khả năng ức chế glucosidase, từ đó hỗ trợ kiểm soát đường huyết – yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh tiểu đường.

Một số hoạt chất trong rau dớn còn giúp bảo vệ gan, giảm độc tính và tổn thương gan ở mức độ nhất định. Bên cạnh đó, chiết xuất từ rễ và thân rau dớn có tác dụng tẩy giun sán, là phương pháp dân gian được dùng từ lâu.

Lưu ý khi ăn rau dớn

Theo các chuyên gia, khi ăn rau dớn, mọi người cần lưu ý những điều sau đây:

• Vì rau dớn có lớp nhớt tự nhiên nên khi rửa cần thao tác nhẹ tay để không làm dập lá.
• Rau thường bám bụi đất ở phần thân và lá, cần rửa thật kỹ và chần nhanh qua nước sôi để giảm độ nhớt, giúp món ăn thanh và dễ chế biến hơn.
• Loại rau này sống ở môi trường ẩm ướt và có khả năng hút asen trong đất, góp phần làm sạch môi trường. Chính vì vậy, khi sử dụng cần chọn rau từ khu vực không bị nhiễm hóa chất hoặc ô nhiễm nguồn đất. 
• Nên ưu tiên ăn rau dớn đã nấu chín. Các món gỏi hoặc ăn sống có thể gây đầy bụng, khó tiêu ở một số người.

Tổng hợp