Gan nhiễm mỡ, hay còn gọi là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), là tình trạng tích tụ mỡ trong gan không liên quan đến việc tiêu thụ rượu bia.

Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Lâm Nguyễn Thùy An, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM – cơ sở 3, nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng khoảng 10-20% người mắc gan nhiễm mỡ có thân hình gầy, với chỉ số khối cơ thể (BMI) hoàn toàn bình thường.

ẢNH MINH HỌA: AI

Thiếu ngủ, ăn uống thất thường làm tăng nguy cơ bệnh

Bác sĩ Thùy An cho biết, thực tế có rất nhiều người bệnh có cân nặng bình thường, thậm chí BMI chỉ khoảng 18-19, nhưng men gan tăng hoặc siêu âm phát hiện gan nhiễm mỡ. Điểm chung thường thấy ở họ là:

• Có tiền sử gia đình mắc bệnh gan, tiểu đường hoặc rối loạn chuyển hóa.
• Gầy nhưng ít vận động, không tập thể dục thường xuyên.
• Chế độ ăn không cân đối: Nhiều đường, nhiều tinh bột nhưng thiếu protein (ví dụ thói quen tiêu thụ nhiều trà sữa, đồ ngọt, tinh bột trắng).
• Stress kéo dài, thiếu ngủ, ăn uống thất thường: Đây cũng là yếu tố góp phần tăng nguy cơ bệnh gan nhiễm mỡ.
• Một số có rối loạn mỡ máu hoặc đề kháng insulin nhưng chưa được phát hiện.

“Tại Việt Nam, nguy cơ càng cao hơn do yếu tố di truyền đặc thù, cộng thêm cơ địa người Việt thường tích mỡ nội tạng, khung xương nhỏ khiến BMI đôi khi không phản ánh đúng mức độ rủi ro. Do đó, nhiều người còn chủ quan, dẫn đến những biến chứng bệnh nghiêm trọng”, bác sĩ Thùy An nói thêm.

Vì sao người có cân nặng bình thường vẫn bị gan nhiễm mỡ?

Theo bác sĩ Thùy An, những nguyên nhân sau khiến người có cân nặng bình thường vẫn có khả năng mắc gan nhiễm mỡ.

Mỡ nội tạng và cơ chế chuyển hóa bất thường: Mỡ nội tạng là loại mỡ tích tụ xung quanh gan, lòng mạch và ruột. Chúng dễ gây ra các bệnh chuyển hóa, kể cả ở người có vóc dáng gầy. Bình thường, gan chuyển hóa đường thành năng lượng. Nếu cơ thể thiếu đường (do ăn uống không đầy đủ hoặc giảm cân quá mức), gan buộc phải sử dụng mỡ thay thế. Lượng mỡ dồn về gan lâu ngày sẽ gây tích tụ và hình thành bệnh.

Di truyền và rối loạn chuyển hóa: Một số người có gien di truyền khiến họ dễ bị rối loạn chuyển hóa mỡ, làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.

Tiểu đường và đề kháng insulin: Đường huyết cao làm gan dễ bị tích mỡ, ngay cả ở những người không thừa cân.

Chế độ ăn uống thiếu cân đối: Tiêu thụ nhiều chất béo bão hòa, đường, thực phẩm chế biến sẵn có thể làm tăng tích tụ mỡ trong gan, dù không gây tăng cân đáng kể.

Ăn chay không khoa học hoặc kiêng khem quá mức: Khiến cơ thể thiếu dưỡng chất cần thiết, gây mất cân bằng trong chuyển hóa mỡ.

Thiếu vận động: Người gầy nhưng ít vận động cũng có nguy cơ bị rối loạn chuyển hóa chất béo, dẫn đến gan nhiễm mỡ.

Tác dụng phụ của thuốc và các yếu tố khác: Một số loại thuốc như corticosteroid, tamoxifen, dẫn xuất amiodarone có thể làm tăng tích tụ mỡ trong gan. Hút thuốc lá, uống nhiều bia rượu dù không béo cũng có khả năng làm gan bị tổn thương và tích tụ mỡ.

ẢNH: AI

3ộ điều khiển nhiệt độ PID REX-C100, với cặp nhiệt

Giới thiệu về sản phẩm này Độ chính xác đo: + / - 0,5% FS Dung sai bù đầu lạnh: + /- 2 độ C (có thể được sửa đổi bằng phần mếm trong 0 ~ 50 độ C) Độ phân giải: 14 bit Chu ky lấy mẫu: 0,5 giây Quyền lực: AC 100-240V 50 / 60HZ Giá trị quá trình (PV), Giá trị cài đặt (SV) <iểm soát PIN (bao gồm ON / OFF, PID loại bước và PID liêr tỤc) Điều khiển tự điều chỉnh Đầu ra rơ le: công suất tiếp xúc 250V AC 3A (tải điện

Chủ động bảo vệ gan ở mọi đối tượng

“Người gầy thường nghĩ họ không nằm trong nhóm nguy cơ nên không đi khám, không tầm soát. Khi phát hiện thì bệnh đã tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH), gây xơ gan, suy gan, thậm chí ung thư gan. Một số nghiên cứu cho thấy tỷ lệ biến chứng nặng ở nhóm người gầy còn tương đương, thậm chí là cao hơn nhóm người béo”, bác sĩ Thùy An cảnh báo.

Từ đó, bác sĩ Thùy An đề xuất tất cả mọi người nên chủ động bảo vệ gan, phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ bằng cách:

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, các loại đậu, cá, ngũ cốc nguyên hạt, protein. Hạn chế đường, nước ngọt, trà sữa, thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên rán, dầu mỡ động vật, đồ uống có cồn.

Tăng cường vận động: Tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày và không nghỉ quá 2 ngày không tập. Người trưởng thành nên dành khoảng 150 phút mỗi tuần để tập các bài tập đơn giản, duy trì thói quen vận động để hỗ trợ chuyển hóa mỡ hiệu quả hơn.

Kiểm soát bệnh lý nền: Nếu bị tiểu đường, rối loạn lipid máu, huyết áp cao, hãy kiểm soát chặt chẽ theo hướng dẫn của bác sĩ. Nên kiểm tra men gan, mỡ máu, siêu âm bụng ít nhất mỗi năm 1 lần.

Tránh các yếu tố nguy cơ: Không hút thuốc lá, hạn chế bia rượu. Cẩn trọng khi sử dụng thuốc có thể gây hại cho gan và luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.