Cách check cấu hình máy tính giúp bạn hiểu rõ khả năng vận hành của thiết bị, đánh giá hiệu suất và biết chính xác máy có đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng hay không. Dù bạn đang dùng laptop hay PC, có rất nhiều cách check cấu hình nhanh và chính xác mà không cần am hiểu kỹ thuật. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết các phương pháp kiểm tra thông số phần cứng chỉ trong vài thao tác đơn giản.

Vì sao nên thực hiện cách check cấu hình máy tính?

Việc check cấu hình giúp bạn nắm rõ khả năng thực tế của máy và xem liệu thiết bị có đáp ứng tốt nhu cầu học tập, làm việc hay giải trí hay không. Nhờ đó, bạn có thể đánh giá được hiệu suất, dự đoán khả năng chạy phần mềm và tránh tình trạng giật lag ngoài ý muốn. Sau đây là những lý do cụ thể giải thích vì sao bạn cần kiểm tra cấu hình máy tính:

Đảm bảo cấu hình đúng với thông tin khi mua máy

Khi mua máy tính mới hoặc máy đã qua sử dụng, việc kiểm tra cấu hình là cần thiết để xác minh linh kiện có đúng với thông tin người bán cung cấp hay không. Điều này giúp bạn tránh rủi ro mua nhầm sản phẩm bị thay thế linh kiện hoặc cấu hình không khớp.

Phát hiện lỗi và theo dõi tình trạng phần cứng

Check cấu hình giúp bạn sớm nhận biết những vấn đề tiềm ẩn như RAM hoạt động không ổn định, ổ SSD sắp đầy hoặc CPU quá nóng. Nhờ đó, bạn có thể xử lý kịp thời để máy hoạt động ổn định và bền bỉ hơn.

Lên kế hoạch nâng cấp và tối ưu hiệu năng

Khi nắm rõ cấu hình hiện tại, bạn sẽ dễ dàng quyết định nên nâng cấp bộ phận nào như RAM, ổ SSD hay card đồ họa để cải thiện tốc độ máy. Điều này giúp bạn tối ưu chi phí, không nâng cấp thừa hoặc sai linh kiện.

7 cách check cấu hình máy tính dễ thực hiện cho người mới

Sau đây là một số phương pháp check cấu hình máy tính dễ thực hiện với vài bước đơn giản mà bạn có thể tham khảo:

Cách check cấu hình máy tính bằng CPU-Z

CPU-Z là công cụ chuyên dùng để thu thập thông tin phần cứng, giúp bạn xem chi tiết cấu hình máy một cách nhanh chóng và chính xác.

• Bước 1: Tải và cài đặt CPU-Z theo hướng dẫn phù hợp với thiết bị của bạn.
• Bước 2: Mở phần mềm để kiểm tra cấu hình. CPU-Z chia thông tin thành nhiều thẻ, mỗi thẻ thể hiện một nhóm phần cứng khác nhau, bao gồm:
  • CPU: Hiển thị đầy đủ thông số bộ vi xử lý như tên chip, số nhân luồng, xung nhịp, công nghệ sản xuất, cache và bus xử lý.

• • Cache: Cho phép bạn xem cấu trúc bộ nhớ đệm theo từng cấp (L1, L2, L3), dung lượng và đặc tính hoạt động.

• • Mainboard: Cung cấp thông tin về bo mạch chủ như hãng sản xuất, chipset, phiên bản BIOS và các thành phần liên quan.

• • Memory: Hiển thị dung lượng RAM, chuẩn RAM, bus, độ trễ và những thông số kỹ thuật quan trọng khác.

• • SPD: Cho biết số lượng khe RAM trên mainboard và dữ liệu chi tiết của từng thanh RAM đang cắm.

• • Graphics: Thông tin về GPU, gồm loại card (onboard hoặc rời), dung lượng, xung nhịp và công nghệ đồ họa.

Nhờ giao diện trực quan và dữ liệu hiển thị rõ ràng, CPU-Z giúp bạn dễ dàng nắm bắt cấu hình máy để kiểm tra, so sánh hoặc đánh giá khả năng nâng cấp.

Cách check cấu hình máy tính với Computer Properties

Computer Properties là cách đơn giản nhất để xem nhanh cấu hình cơ bản của máy tính. Bạn có thể thực hiện ngay trên Windows mà không cần tải thêm phần mềm.

Cách thực hiện:

• Bước 1: Trên Windows 10, hãy nhấn chuột phải vào biểu tượng This PC rồi chọn Properties. Hoặc bạn bấm tổ hợp Windows + E để mở File Explorer, tiếp tục nhấn chuột phải lên This PC và chọn Properties.

• Bước 2: Sau khi chọn, Windows sẽ hiển thị bảng thông tin tổng quan về thiết bị, bao gồm: tên máy, tên người dùng, bộ vi xử lý đang dùng, dung lượng RAM, tình trạng kích hoạt Windows và nhiều thông số hệ thống khác. Đây là bảng thông tin giúp bạn nắm được cấu hình cơ bản một cách nhanh chóng.

Lưu ý:

• Nếu bạn sử dụng các phiên bản Windows cũ hơn, mục This PC có thể hiển thị dưới tên My Computer, nhưng thao tác kiểm tra vẫn tương tự.
• Ở phần System type, bạn có thể xem máy đang chạy hệ điều hành 32-bit hay 64-bit để lựa chọn phần mềm tương thích.

Cách check cấu hình máy tính nhanh chóng

Bạn có thể xem nhanh toàn bộ thông số hệ thống chỉ với vài thao tác đơn giản:

• Bước 1: Trên thanh Start, bạn hãy nhấn vào ô Search, nhập từ khóa “System Information”.
• Bước 2: Sau đó chọn đúng công cụ được gợi ý. Ngay lập tức, cửa sổ System Information sẽ hiển thị đầy đủ thông tin của máy như cấu hình CPU, dung lượng RAM, phiên bản Windows, BIOS và nhiều thông số kỹ thuật quan trọng khác.

Cách xem nhanh các thông số phần cứng cơ bản của máy

Bạn có thể thực hiện cách check cấu hình máy tính chỉ với vài bước đơn giản và nắm các thông số phần cứng của máy. 

• Bước 1: Hãy mở Start, sau đó nhấp chuột phải vào This PC (trên Windows 10) hoặc My Computer (trên Windows 7, 8, XP).

• Bước 2: Sau đó bạn chọn Properties. Ngay lập tức, màn hình sẽ hiển thị các thông tin quan trọng như CPU đang dùng, dung lượng RAM, phiên bản Windows và kiểu hệ thống 32-bit hay 64-bit.

Cách check cấu hình máy tính chi tiết từng bộ phận của máy

Nếu bạn muốn xem thông số riêng của từng phần cứng như RAM, CPU hay card đồ họa, bạn có thể sử dụng công cụ System Information.

• Bước 1: Mở System Information theo hướng dẫn ở bước trước, hãy dùng thanh tìm kiếm Find what. 
• Bước 2: Sau đó bạn chỉ cần nhập từ khóa liên quan (ví dụ: RAM, Processor, Display, GPU…) rồi nhấn Find, hệ thống sẽ tự động lọc và hiển thị chính xác thông tin của bộ phận bạn đang cần kiểm tra.

Cách này giúp bạn nhanh chóng tìm được thông số chi tiết mà không phải tự dò lại toàn bộ danh sách trong bảng thông tin.

Cách check cấu hình máy tính bằng dòng lệnh đơn giản

Sau đây là 2 cách check máy tính đơn giản bằng dòng lệnh cho bạn tham khảo:

Kiểm tra cấu hình bằng lệnh dxdiag

Dxdiag (DirectX Diagnostic Tool) là công cụ có sẵn trên Windows, giúp người dùng kiểm tra nhanh thông tin hệ thống, đặc biệt là cấu hình phần cứng và thông tin đồ họa.

Cách thực hiện:

• Bước 1: Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run.

• Bước 2: Nhập lệnh dxdiag vào ô trống rồi nhấn Enter. Công cụ chẩn đoán DirectX sẽ được kích hoạt ngay sau đó.

• Bước 3: Ở giao diện vừa hiện ra, bạn truy cập mục System để xem các thông tin chi tiết như phiên bản Windows, bộ xử lý, dung lượng RAM, BIOS và các thông số hệ thống quan trọng khác.

Công cụ này còn có nhiều thẻ phụ (Display, Sound, Input) để bạn xem thêm thông tin về card đồ họa, âm thanh và thiết bị nhập liệu, rất hữu ích khi cần kiểm tra lỗi hoặc đánh giá tổng quan cấu hình máy.

Cách check cấu hình máy tính bằng lệnh msinfo32

Lệnh msinfo32 cho phép xem toàn bộ thông tin hệ thống trong một giao diện tổng hợp, áp dụng cho các máy tính chạy Windows 8.1, Windows 10 và các phiên bản mới hơn. Đây là cách kiểm tra nhanh gọn khi bạn muốn biết tổng quan cấu hình máy mà không cần cài thêm phần mềm.

Cách thực hiện:

• Bước 1: Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run.

• Bước 2: Gõ lệnh msinfo32 và nhấn Enter để truy cập công cụ System Information.

• Bước 3: Sau khi cửa sổ hiện lên, bạn có thể xem đầy đủ thông tin cấu hình như: phiên bản hệ điều hành, tên thiết bị, chip xử lý, RAM, BIOS, dung lượng bộ nhớ khả dụng, thiết bị phần cứng và nhiều thông số chi tiết khác.

Công cụ này đặc biệt hữu ích khi cần kiểm tra nhanh tổng thể phần cứng, phục vụ cho việc bảo trì, nâng cấp hoặc khắc phục sự cố hệ thống.

Làm sao để biết cấu hình máy có phù hợp với nhu cầu?

Khi thực hiện cách check cấu hình máy tính, để xác định thiết bị có đáp ứng được mục đích sử dụng hay không, bạn cần đối chiếu yêu cầu thực tế của mình với khả năng phần cứng của thiết bị. Mỗi nhu cầu sẽ cần mức cấu hình khác nhau. Vì vậy việc hiểu rõ cách đọc thông số và hiểu vai trò từng bộ phận rất quan trọng. 

CPU quyết định tốc độ xử lý, RAM ảnh hưởng khả năng đa nhiệm, còn GPU là yếu tố then chốt với các công việc đồ họa hoặc chơi game. Ngoài ra, ổ SSD, dung lượng lưu trữ và tản nhiệt cũng là các yếu tố cần đánh giá.

Một cách đơn giản là phân loại nhu cầu trước, ví dụ: làm việc văn phòng – học tập, chỉnh sửa hình ảnh – dựng video, lập trình hoặc chơi game. Sau đó, bạn so sánh yêu cầu tối thiểu của phần mềm bạn sử dụng với cấu hình hiện có của máy. 

Nếu thông số máy bằng hoặc cao hơn mức đề xuất của phần mềm thì máy đủ khả năng vận hành ổn định. Ngược lại, nếu cấu hình thấp hơn đáng kể, bạn sẽ gặp tình trạng giật lag, đứng máy hoặc không thể chạy ứng dụng mong muốn.

Gợi ý nâng cấp khi máy tính có cấu hình yếu

Ngoài việc tìm hiểu cách check cấu hình máy tính, sau một thời gian sử dụng, nếu bạn thấy máy tính bắt đầu giật lag, chạy chậm hoặc không đáp ứng được phần mềm bạn sử dụng, việc nâng cấp phần cứng là cách nhanh nhất để cải thiện hiệu suất. Tuy nhiên, không phải bộ phận nào cũng cần nâng cấp, bạn nên ưu tiên những hạng mục đem lại hiệu quả rõ rệt nhất. 

Dưới đây là những nâng cấp đáng cân nhắc:

Nâng cấp RAM

Nếu máy thường xuyên chậm khi mở nhiều ứng dụng hoặc bị báo đầy bộ nhớ, tăng RAM là lựa chọn mang lại hiệu quả rõ rệt nhất. Việc bổ sung RAM giúp hệ thống xử lý đa nhiệm ổn định hơn, hạn chế tình trạng treo máy khi chuyển đổi giữa nhiều tab hoặc phần mềm nặng.

Chuyển từ HDD sang SSD

Với máy vẫn sử dụng ổ cứng HDD cũ, thay sang SSD sẽ giúp tốc độ khởi động Windows và mở ứng dụng tăng lên đáng kể. Đây là nâng cấp có chi phí thấp nhưng mang lại cải thiện mạnh mẽ nhất, giúp máy phản hồi nhanh, mượt và ổn định trong hầu hết các tác vụ.

Nâng cấp CPU

Trong trường hợp máy xử lý chậm khi chạy phần mềm nặng hoặc làm việc liên quan đến tính toán phức tạp, nâng cấp CPU sẽ mang lại sự khác biệt rõ rệt. Tuy nhiên, bạn cần kiểm tra khả năng tương thích với mainboard trước, vì không phải bo mạch chủ nào cũng hỗ trợ CPU đời mới hơn.

Lắp thêm GPU (card đồ họa rời)

Nếu nhu cầu liên quan đến đồ họa, dựng phim, chơi game hoặc các tác vụ AI, việc bổ sung card đồ họa rời sẽ giải phóng gánh nặng khỏi CPU và tăng tốc xử lý hình ảnh. Một GPU phù hợp sẽ giúp máy hoạt động mượt mà hơn và tăng hiệu suất làm việc chuyên sâu.

Cách check cấu hình máy tính là bước quan trọng giúp bạn đánh giá tình trạng thiết bị, tối ưu hiệu năng và đưa ra quyết định nâng cấp phù hợp. Tùy vào nhu cầu, bạn có thể sử dụng các công cụ sẵn có của Windows hoặc phần mềm chuyên dụng để xem thông số chi tiết hơn. Hy vọng những cách được tổng hợp trong bài viết sẽ giúp bạn dễ dàng kiểm tra cấu hình và hiểu rõ hơn về chiếc máy mình đang sử dụng.

Tham khảo bài viết liên quan:

Tải CPU Z 1.94.8 | Phần mềm kiểm tra CPU, cấu hình máy tính

Cấu hình máy tính chơi Marvel’s Spider-Man Remastered