Sau khi phẫu thuật trĩ, nhiều người băn khoăn không biết mổ trĩ xong nên ăn gì để vừa dễ tiêu hóa, vừa tránh tái phát. Đây là giai đoạn cơ thể cần được chăm sóc kỹ lưỡng thông qua chế độ ăn uống khoa học. Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu các nguyên tắc cần thiết ngay dưới đây.

Vai trò của chế độ ăn sau mổ trĩ

Sau khi phẫu thuật, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong quá trình hỗ trợ hồi phục. Việc hiểu rõ mổ trĩ xong nên ăn gì không chỉ giúp vết thương mau lành mà còn giảm đáng kể nguy cơ biến chứng và tái phát. Cụ thể, xây dựng chế độ ăn cân đối, khoa học có thể mang lại những lợi ích hậu phẫu sau:

• Hạn chế táo bón, giúp vết mổ nhanh lành: Bổ sung chất xơ hòa tan và uống đủ nước giúp phân mềm, giảm ma sát và cảm giác đau rát. Đi tiêu dễ dàng giúp tránh rặn mạnh, giảm nguy cơ chảy máu và nứt vết khâu.
• Hỗ trợ hệ tiêu hóa: Các món dễ tiêu như cháo, súp, rau luộc giúp làm mềm phân, giảm áp lực lên hậu môn và cải thiện nhu động ruột.
• Tăng tốc độ phục hồi: Thực phẩm giàu đạm, omega-3, kẽm và sắt hỗ trợ quá trình tái tạo tế bào mới.
• Giảm nguy cơ biến chứng hậu phẫu: Thông qua việc cung cấp đủ vitamin C, kẽm, protein… giúp mô phục hồi nhanh và ngăn nhiễm trùng.

Nguyên tắc dinh dưỡng sau khi cắt trĩ xong

1. Ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ hòa tan và không hòa tan

Chất xơ là nền tảng cho chế độ ăn sau phẫu thuật trĩ vì chúng giúp làm mềm phân, giảm áp lực lên hậu môn và hỗ trợ nhu động ruột hoạt động ổn định. Nếu thiếu chất xơ, người bệnh dễ bị táo bón, khiến vết khâu căng rát, thậm chí chảy máu khi đi tiêu.

Vì vậy, trong giai đoạn này, việc hiểu mổ trĩ xong nên ăn gì chứa nhiều chất xơ là điều rất quan trọng. Một số thực phẩm giàu từng loại chất xơ nên bổ sung gồm:

• Chất xơ hòa tan: Yến mạch, khoai lang, chuối, cà rốt, táo.
• Chất xơ không hòa tan: Bông cải xanh, rau muống, gạo lứt, ngũ cốc nguyên cám…

Sự kết hợp hài hòa giữa hai nhóm chất xơ này giúp đường ruột hoạt động trơn tru và vết mổ nhanh phục hồi.

2. Uống đủ nước mỗi ngày

Nước là “trợ thủ” giúp chất xơ phát huy tối đa hiệu quả. Khi cơ thể thiếu nước, phân sẽ khô cứng, gây đau rát và ảnh hưởng đến quá trình liền sẹo sau mổ. Vì thế, việc bổ sung nước cần được duy trì đều đặn suốt ngày, không chỉ khi khát. Người bệnh nên:

• Uống ít nhất 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày, chia nhỏ lượng nước theo thời điểm.
• Tránh đồ uống lợi tiểu như cà phê, rượu, bia, trà đặc… vì dễ làm mất nước và gây táo bón.

Uống đủ nước không chỉ giúp giảm đau khi đi tiêu mà còn góp phần thải độc, tăng lưu thông máu nuôi dưỡng vùng tổn thương.

3. Ăn thực phẩm dễ tiêu hóa, ít gây đầy hơi

Sau phẫu thuật, hệ tiêu hóa còn yếu nên cần ưu tiên thực phẩm dễ tiêu, tránh gây sinh hơi, đầy bụng. Nếu không chú ý, áp lực từ khí tích tụ trong ruột có thể khiến vùng hậu môn đau rát và khó chịu. Một chế độ ăn mềm, nhẹ sẽ giúp tiêu hóa dễ dàng hơn:

• Nên ăn: Cháo loãng, súp rau củ, canh bí đỏ, thịt gà hầm, cá nấu mềm.
• Tránh ăn: Các loại đậu, cải bắp sống, nước ngọt có gas, đồ chiên rán có kết cấu cứng hoặc món ăn nhiều dầu mỡ.

4. Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, kẽm, protein

Sau mổ, cơ thể cần được cung cấp đầy đủ vi chất để tái tạo mô và tăng sức đề kháng. Nếu không đủ dinh dưỡng, vết thương sẽ lâu lành, dễ nhiễm trùng hoặc chảy máu tái phát. Người bệnh nên bổ sung đa dạng thực phẩm giàu dưỡng chất sau:

• Protein: Thịt gà, cá hồi, trứng, đậu hũ…
• Vitamin C: Cam, bưởi, kiwi, ổi…
• Kẽm: Hàu, hạt bí, ngũ cốc nguyên hạt…

Một thực đơn phong phú và đầy đủ dưỡng chất không chỉ giúp vết mổ nhanh liền mà còn tăng cường miễn dịch, ngăn tái phát trĩ hiệu quả.

Mổ trĩ xong nên ăn gì?

Sau mổ trĩ, người bệnh nên ăn thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, khoai lang, trái cây mềm và uống đủ nước để làm mềm phân, giảm đau khi đi ngoài. Những lựa chọn thực phẩm phù hợp sau phẫu thuật trĩ bao gồm:

1. Đu đủ chín

Đu đủ chín là lựa chọn lý tưởng trong thực đơn dành cho người đang tìm hiểu mổ trĩ xong nên ăn gì, nhờ chứa enzyme papain giúp phân giải protein và thúc đẩy tiêu hóa nhẹ nhàng. Ngoài ra, hàm lượng chất xơ hòa tan dồi dào giúp làm mềm phân, giảm áp lực khi đi đại tiện, từ đó hạn chế đau rát tại vết mổ.

Bên cạnh đó, vitamin C và beta-caroten trong đu đủ còn hỗ trợ tái tạo mô và chống viêm. Người bệnh nên ăn đu đủ trực tiếp hoặc xay sinh tố với sữa chua, tránh thêm đường hay sữa đặc để không gây đầy hơi.

2. Rau mồng tơi

Rau mồng tơi chứa nhiều chất nhầy tự nhiên có tác dụng bôi trơn ruột, giúp quá trình đi tiêu dễ dàng và giảm nguy cơ nứt vết khâu. Ngoài ra, vitamin A và khoáng chất trong mồng tơi giúp làm dịu niêm mạc trực tràng, thúc đẩy quá trình lành thương. Người bệnh có thể nấu canh mồng tơi với tôm, cua hoặc thịt bằm, ăn khi còn ấm; tránh xào dầu mỡ để không gây đầy bụng, khó tiêu.

3. Yến mạch nấu chín

Yến mạch giàu beta-glucan – một loại chất xơ hòa tan giúp điều hòa nhu động ruột, làm mềm phân và nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột. Thế nên, đây là lựa chọn rất phù hợp cho những ai đang thắc mắc mổ trĩ xong nên ăn gì để giảm đau và nhanh hồi phục.

Ngoài ra, yến mạch còn cung cấp năng lượng ổn định, giúp người bệnh tránh suy nhược sau phẫu thuật. Cách dùng yến mạch tối ưu là nấu cháo loãng hoặc ăn cùng sữa tươi không đường; tránh chế biến dạng granola sấy khô vì sẽ làm yến mạch có kết cấu cứng, dễ gây kích ứng niêm mạc tiêu hóa.

4. Chuối chín

Chuối chín chứa lượng chất xơ hòa tan dồi dào, hỗ trợ làm mềm phân, giảm cảm giác đau khi đi tiêu. Đồng thời, vitamin B6 trong chuối giúp tăng sản sinh năng lượng và hỗ trợ quá trình hồi phục mô tổn thương, đặc biệt phù hợp trong những ngày đầu sau mổ – giai đoạn cơ thể dễ mệt mỏi, uể oải. Người bệnh có thể ăn 1 – 2 quả chuối chín mỗi ngày hoặc xay sinh tố cùng sữa chua, tránh ăn chuối xanh hoặc chưa chín kỹ vì dễ gây đầy hơi, khó tiêu.

5. Bông cải xanh hấp

Bông cải xanh là thực phẩm lý tưởng với những ai đang tìm hiểu mổ trĩ xong nên ăn gì để nhanh lành và giảm táo bón. Loại rau này chứa nhiều chất xơ không hòa tan, giúp kích thích nhu động ruột hoạt động ổn định, đồng thời vitamin C và folate trong bông cải hỗ trợ tổng hợp collagen – yếu tố cần thiết cho quá trình tái tạo mô. Người bệnh nên hấp hoặc luộc bông cải trong thời gian ngắn để giữ được dưỡng chất, tránh chiên xào vì có thể làm mất hàm lượng cao vitamin C chứa trong bông cải.

6. Gạo lứt nấu mềm

Gạo lứt cung cấp nguồn chất xơ không hòa tan dồi dào, giúp phân tơi xốp và kích thích nhu động tiêu hóa. Đây là thực phẩm lý tưởng để phòng ngừa táo bón và hỗ trợ vết thương sau phẫu thuật mau lành. Tuy nhiên, nếu nấu chưa kỹ, gạo lứt có thể gây khó tiêu vì lớp vỏ gạo còn cứng. Vì vậy, nên ngâm gạo 6 – 8 tiếng và nấu thật mềm, có thể nấu chung với đậu xanh hoặc khoai lang để tăng hương vị và dễ tiêu hơn.

7. Sữa chua không đường

Sữa chua không đường là lựa chọn nhẹ nhàng, bổ dưỡng cho người sau phẫu thuật trĩ nhờ chứa nhiều probiotic – lợi khuẩn hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Khi hệ tiêu hóa ổn định, phân sẽ mềm hơn, giảm áp lực khi đi tiêu và rút ngắn thời gian lành vết thương.

Ngoài ra, canxi và protein trong sữa chua còn giúp tăng cường sức đề kháng và duy trì năng lượng cho cơ thể. Người bệnh có thể ăn sữa chua riêng hoặc kết hợp cùng trái cây mềm như đu đủ, chuối chín; đồng thời tránh loại sữa chua có đường hoặc hương liệu tổng hợp.

8. Cá hồi hấp

Cá hồi là nguồn protein giàu omega-3, giúp chống viêm, tăng tái tạo mô và giảm sưng đau sau phẫu thuật. Đây là món ăn rất được khuyến khích trong thực đơn cho người đang quan tâm mổ trĩ xong nên ăn gì để phục hồi nhanh.

Bên cạnh đó, cá hồi còn cung cấp nhiều vitamin D và selen, giúp tăng sức đề kháng và hạn chế nhiễm trùng vết mổ. Người bệnh nên ưu tiên chế biến bằng cách hấp hoặc nấu canh, tránh chiên hoặc nướng vì dầu mỡ dễ gây kích ứng và táo bón.

9. Khoai lang luộc

Khoai lang được xem là “thực phẩm vàng” cho người sau mổ trĩ nhờ khả năng nhuận tràng tự nhiên. Hàm lượng chất xơ cao trong khoai giúp phân mềm, dễ đào thải mà không cần rặn mạnh – điều tối quan trọng để tránh tổn thương vết khâu.

Ngoài ra, khoai lang còn chứa nhiều vitamin B6, kali và mangan, góp phần tăng cường phục hồi mô. Với những người đang băn khoăn mổ trĩ xong nên ăn gì, khoai lang luộc chín kỹ, ăn khi còn ấm là lựa chọn đáng cân nhắc.

10. Bưởi

Bưởi không chỉ là nguồn vitamin C dồi dào mà còn giúp tăng hấp thu sắt, hỗ trợ tạo máu và rút ngắn thời gian lành vết thương sau mổ. Lượng nước và chất xơ tự nhiên trong bưởi còn giúp tiêu hóa tốt hơn, hạn chế táo bón và giảm cảm giác đầy bụng.

Ngoài ra, vị thanh mát của bưởi giúp kích thích ăn ngon, rất phù hợp cho giai đoạn hậu phẫu. Người bệnh nên ăn bưởi sau bữa chính, tránh ăn lúc bụng đói để không kích ứng đến dạ dày.

11. Đậu phụ hấp/luộc

Đậu phụ là nguồn đạm thực vật dễ tiêu vì chứa ít béo, giúp cung cấp năng lượng mà không gây áp lực lên hệ tiêu hóa. Loại thực phẩm này đặc biệt phù hợp trong những ngày đầu sau phẫu thuật khi cơ thể cần bổ sung protein để tái tạo mô nhưng chưa tiêu hóa tốt thịt cá.

Ngoài ra, canxi và sắt trong đậu phụ cũng giúp phục hồi thể lực, phòng ngừa thiếu máu. Người bệnh nên ăn đậu phụ hấp, luộc hoặc nấu canh, tuyệt đối tránh chiên với dầu mỡ vì có thể kích thích viêm và chậm lành vết thương.

12. Táo (gọt vỏ, hấp/luộc nếu cần)

Táo là loại quả chứa nhiều pectin – chất xơ hòa tan có lợi cho ruột già, giúp ổn định nhu động ruột và giảm nguy cơ táo bón sau mổ. Đồng thời, polyphenol và vitamin C trong táo còn giúp chống viêm, tăng sức đề kháng và thúc đẩy lành mô nhanh hơn.

Với người đang tìm hiểu mổ trĩ xong nên ăn gì, táo hấp hoặc luộc chín mềm là lựa chọn nhẹ nhàng cho dạ dày, đặc biệt trong những ngày đầu sau phẫu thuật. Nên tránh ăn táo sống có vỏ cứng vì có thể gây đầy hơi hoặc kích ứng ruột.

Sau khi phẫu thuật trĩ nên kiêng gì?

Sau khi phẫu thuật trĩ, người bệnh nên kiêng đồ cay nóng, rượu bia, cà phê đặc, thức ăn chiên rán và thực phẩm gây táo bón để tránh kích ứng vết mổ. Đồng thời hạn chế ngồi lâu, vận động mạnh và rặn khi đi ngoài nhằm giảm nguy cơ đau, chảy máu và tái phát. Cụ thể:

1. Đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ

Mặc dù không phải là nguyên nhân gây táo bón, song các món cay, chiên xào nhiều dầu mỡ có thể kích thích viêm, khiến vết thương chậm phục hồi. Do đó, người bệnh nên tránh các món như lẩu cay, thịt rán, đồ nướng nhiều mỡ, thay vào đó dùng món hấp hoặc luộc để dễ tiêu và an toàn hơn.

2. Thực phẩm chế biến sẵn, nhiều muối/natri

Đồ hộp, xúc xích, thịt xông khói hay mì ăn liền chứa lượng muối và natri cao, dễ khiến cơ thể mất nước và làm phân khô cứng. Khi đó, người bệnh phải rặn mạnh khi đại tiện, ảnh hưởng trực tiếp đến vết mổ và nguy cơ chảy máu. Bên cạnh đó, các chất bảo quản và phụ gia còn gây kích ứng đường tiêu hóa, làm chậm phục hồi. Vì vậy, giai đoạn sau mổ nên ưu tiên thực phẩm tươi, ít gia vị, nấu tại nhà để kiểm soát tốt hàm lượng muối và dầu.

3. Đồ uống có gas, cà phê, rượu bia

Những loại đồ uống này đều kích thích mạnh hệ tiêu hóa và có tính lợi tiểu, khiến cơ thể mất nước nhanh, từ đó làm phân cứng và tăng nguy cơ táo bón. Ngoài ra, cồn trong rượu bia và caffeine trong cà phê còn làm giãn mạch máu hậu môn, khiến vết thương khó liền và dễ sưng đau. Người bệnh sau mổ nên thay thế bằng nước lọc, nước ép trái cây tươi (không thêm đường) hoặc nước dừa, vừa bổ sung điện giải vừa hỗ trợ nhuận tràng tự nhiên, hỗ trợ vết mổ mau hồi phục.

Thực đơn cho người bệnh sau mổ trĩ

Sau phẫu thuật, thực đơn cho người bệnh sau mổ trĩ cần được điều chỉnh linh hoạt theo từng giai đoạn, chuyển dần từ thực phẩm dạng lỏng, mềm sang thô để vừa hỗ trợ phục hồi, vừa tránh gây áp lực lên vùng hậu môn. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể cho từng giai đoạn trong thực đơn cho người bệnh sau mổ trĩ:

1. Giai đoạn 1: 1-3 ngày đầu sau mổ

Trong những ngày đầu, cơ thể còn yếu và vùng hậu môn dễ bị kích ứng, vì vậy chỉ nên sử dụng thực phẩm dạng lỏng, ít cặn và dễ hấp thu để hệ tiêu hóa được nghỉ ngơi. Mục tiêu là đảm bảo năng lượng, nước và chất điện giải mà không gây áp lực khi đi tiêu. Theo đó, người bệnh nên:

• Ưu tiên dùng: Cháo loãng, súp rau củ nghiền nhuyễn, nước ép rau, nước dừa, sữa tách béo, sữa hạt loãng.
• Tránh: Sữa đặc, nước ngọt có gas, thực phẩm đặc, có kết cấu cứng hoặc chứa nhiều dầu mỡ.

Bên cạnh đó, trong giai đoạn này, người bệnh nên ăn từng ít một, chia thành nhiều bữa nhỏ và uống đủ nước để phòng táo bón.

2. Giai đoạn 2: 4 ngày đến 1 tuần sau mổ

Khi tiêu hóa đã ổn định hơn, người bệnh có thể bổ sung dần chất xơ, đạm và vitamin nhưng vẫn cần ưu tiên các món mềm, dễ nhai, dễ tiêu. Đây chính là giai đoạn này giúp cơ thể nhanh lấy lại năng lượng, đồng thời hỗ trợ liền sẹo và giảm viêm.

• Nên ăn: Cháo thịt bằm, canh rau mồng tơi, súp cá hồi, đậu phụ hấp, khoai lang luộc, sữa chua không đường.
• Tránh: Rau sống, thịt tái/sống, đồ khô, thịt đỏ dai, các món chiên hoặc cay.

3. Giai đoạn 3: Sau 1 tuần và duy trì lâu dài

Sau khoảng một tuần, người bệnh có thể trở lại chế độ ăn gần như bình thường, song vẫn cần duy trì các nguyên tắc dinh dưỡng đã nêu, bao gồm: ăn nhiều rau xanh, chất xơ, uống đủ nước và hạn chế thực phẩm kích thích. Ví dụ:

• Nên ăn: Cơm mềm, thịt gà, cá hấp, gạo lứt, rau luộc, trái cây chín.
• Tránh: Thức ăn nhanh, cà phê, rượu bia, thực phẩm nhiều muối hoặc chất béo bão hòa.

Ăn uống khoa học trong giai đoạn này giúp hệ tiêu hóa hồi phục hoàn toàn, ngăn tái phát trĩ và duy trì sức khỏe lâu dài. Người bệnh nên tiếp tục ăn uống điều độ, không bỏ bữa và vận động nhẹ nhàng sau ăn để hỗ trợ nhu động ruột tự nhiên.

Mục tiêu cuối cùng của chế độ mổ trĩ xong nên ăn gì là giúp bệnh nhân trở lại chế độ ăn uống và sinh hoạt bình thường mà không tái phát bệnh. Điều này gắn liền với thời điểm vết thương đã lành hoàn toàn. Đừng bỏ qua thông tin chi tiết về mổ trĩ bao lâu thì sinh hoạt bình thường để biết khi nào bạn có thể yên tâm quay lại các món ăn yêu thích mà không gây hại cho vết mổ.

Lời khuyên dinh dưỡng giúp ngừa tái phát bệnh trĩ lâu dài

Nhiều người sau khi đã khỏi hoàn toàn thường lơ là, ăn uống thất thường khiến búi trĩ có nguy cơ hình thành lại. Ngược lại, hiểu rõ mổ trĩ xong nên ăn gì và duy trì lối sống khoa học sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động ổn định, giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn. Một số nguyên tắc dinh dưỡng quan trọng cần ghi nhớ gồm:

• Duy trì thói quen ăn đủ chất xơ và nước: Chất xơ giúp làm mềm phân, phòng táo bón – nguyên nhân phổ biến gây tái phát trĩ. Trong khi đó, uống ít nhất 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày hỗ trợ chất xơ phát huy tác dụng làm mềm phân.
• Tăng cường vận động, tránh ngồi lâu: Đi bộ nhẹ, yoga hoặc bơi lội giúp lưu thông máu vùng chậu, hạn chế ứ máu ở hậu môn.
• Hạn chế rượu bia, thức ăn nhanh và kiểm soát stress: Những yếu tố này gây co mạch, kích ứng ruột và làm chậm nhu động tiêu hóa, khiến bệnh dễ tái phát.

Người bệnh trĩ nên tái khám định kỳ để theo dõi hồi phục và được tư vấn chế độ ăn phù hợp giúp giảm táo bón sau mổ. Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM ứng dụng nội soi Olympus EVIS X1 tích hợp AI cùng phối hợp chuyên khoa Dinh dưỡng nhằm cá thể hóa thực đơn và hỗ trợ lành vết mổ hiệu quả.

Tóm lại, mổ trĩ xong nên ăn gì không chỉ là câu hỏi về dinh dưỡng mà còn là chìa khóa cho quá trình hồi phục. Chế độ ăn khoa học giúp cơ thể tái tạo mô nhanh, phòng ngừa táo bón và hạn chế biến chứng. Tuy nhiên, nếu chủ quan trong ăn uống, búi trĩ vẫn có thể tái phát. Do đó, người bệnh nên duy trì lối sống khoa học và tái khám định kỳ để đảm bảo kết quả điều trị bền vững.