Tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, ngày 2/12, các đại biểu đã thảo luận về Chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 – 2035.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân phát biểu thảo luận. (Ảnh: QH)

Cho ý kiến vào nội dung phân bố tỉ trọng nguồn vốn đầu tư, đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn đại biểu Thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng, trong cấu trúc vốn của chương trình mục tiêu Quốc gia về giáo dục giai đoạn 2026 – 2030 chỉ được phân bổ 174.673 tỷ đồng một con số quá thấp so với khối lượng việc phải hoàn thành.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân nêu rõ: Bình quân mỗi năm chương trình chỉ có khoảng 20.000 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương, với nhu cầu và mục tiêu đặt ra thì số tiền này rất khiêm tốn. Giai đoạn đầu quyết định nền móng nhưng lại chưa được phân bổ tương xứng để tạo chuyển biến thực chất.

Theo đại biểu Trần Hoàng Ngân, các nhóm nhiệm vụ cần ưu tiên vốn sớm gồm: Kiên cố hóa trường lớp trước tác động ngày càng khắc nghiệt của biến đổi khí hậu; xây dựng phòng học tiếng Anh, STEM, trung tâm thực hành – thí nghiệm; mở rộng các thiết chế hỗ trợ đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp trong trường học; bổ sung cơ sở vật chất đồng bộ cho giáo dục phổ thông.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân cũng thẳng thắn cho rằng, Đại học không cần quá nhiều vốn bằng việc cần cơ chế tự chủ thực chất, do đó cần xem xét giảm phần đầu tư quá lớn dành cho các dự án đại học mà ưu tiên cho mầm non – phổ thông – giáo dục nghề nghiệp, nơi “đang khuyết” và chịu tác động mạnh nhất từ chênh lệch vùng, miền.

Các đại biểu dự Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: QH)

Đồng quan điểm, đại biểu Chu Thị Hồng Thái (Đoàn đại biểu tỉnh Lạng Sơn) cho rằng, dồn 70% vốn sang giai đoạn sau là rủi ro lớn, dễ dẫn tới dồn việc, dồn chỉ tiêu.

Theo đại biểu Chu Thị Hồng Thái, trong dự thảo Nghị quyết có nêu ra những con số như hơn 415.000 tỷ đồng (hơn 70% tổng vốn được dành cho giai đoạn 2031 – 2035), trong khi giai đoạn 2026 – 2030 chỉ có 30% sẽ tạo ra sự chệnh lệch rất lớn.

Theo phân tích của đại biểu Chu Thị Hồng Thái, giai đoạn 2026 – 2030 được xác định hoàn thành hàng loạt mục tiêu nền tảng như kiên cố hóa phòng học, nhà công vụ giáo viên, đầu tư cho 18 trường cao đẳng, đạt chuẩn 30% cơ sở giáo dục đại học… nhưng nguồn lực phân bổ lại không đủ để tạo chuyển biến rõ rệt.

Điện Thoại Di Động Honor X6c 6GB + 128GB/256GB - Pin 5300mAh NFC - Camer

Việc dồn vốn sang giai đoạn sau còn mang theo “rủi ro kép” vì sau năm 2030, khả năng cân đối ngân sách còn nhiều biến động, khó dự đoán, việc trông chờ nguồn lực đến sau dễ khiến chương trình rơi vào trạng thái “đầu chậm, cuối vội”. Bênh cạnh đó, dồn quá nhiều chỉ tiêu vào 5 năm cuối khiến tiến độ bị nén lại, chất lượng đầu tư khó kiểm soát.

Từ những phân tích trên đại biểu Chu Thị Hồng Thái khuyến nghị, Chính phủ cần tính toán lại cơ cấu phân kỳ vốn theo hướng tăng tỷ trọng giai đoạn 2026 – 2030, bảo đảm đủ nguồn lực để hoàn thành các mục tiêu nền tảng, nhất là các vùng khó khăn. Đồng thời quy định rõ thứ tự ưu tiên vốn là các vùng dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới và các xã đặc biệt khó khăn phải được bố trí vốn trước, để tạo chuyển biến ngay từ giai đoạn đầu.

Đại biểu Chu Thị Hồng Thái phát biểu thảo luận. (Ảnh: QH)

Đại biểu Nguyễn Thị Lan Anh (Đoàn đại biểu tỉnh Lào Cai) cũng nhấn mạnh: “Giai đoạn bản lề chiếm 50% mục tiêu nhưng chỉ có 30% vốn là không hợp lý. Sự bất hợp lý không dừng lại ở con số tổng, mà vốn bên trong từng tiểu dự án cũng còn một số điểm chưa hợp lý”.

Theo đại biểu Nguyễn Thị Lan Anh, giáo dục nghề nghiệp được phân bổ thấp (khoảng 60,5% nhu cầu, chứ không phải 60,5% vốn), tức là không đáp ứng được yêu cầu hiện đại hóa; Tỉ lệ vốn xã hội hóa mới chỉ đạt 5,23%, nhưng chưa có cơ chế cụ thể để huy động; Nhiều địa phương nghèo không có khả năng đối ứng, khiến các dự án trọng điểm dễ bị “đứng lại”.

Để giải quyết vấn đề bất cập về phân bổ nguồn lực tài chính, đại biểu Nguyễn Thị Lan Anh đề xuất một số giải pháp như bổ sung 100% vốn Trung ương cho các tỉnh khó khăn; Điều chỉnh lại tỷ trọng vốn cho giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học; Xây dựng cơ chế PPP rõ ràng, nhất là trong đào tạo nghề gắn với doanh nghiệp.

Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: QH)

Trong khi đó, đại biểu Lê Minh Nam (Đoàn đại biểu thành phố Cần Thơ) nhận thấy độ chênh giữa hai nhóm giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp. Cụ thể, theo số liệu của dự thảo Nghị quyết, đầu tư cho giáo dục đại học là 277.000 tỷ đồng (47,8% tổng vốn chương trình), trong khi giáo dục nghề nghiệp là 59.000 tỷ đồng (10,3%). Thậm chí trong 5 năm đầu tỉ lệ còn lệch hơn khi giáo dục đại học được đầu tư 36,8%, trong khi giáo dục nghề nghiệp chỉ được đầu tư 6,5% nguồn lực tài chính.

Đại biểu Lê Minh Nam phân tích, mục tiêu đào tạo nhân lực kỹ năng, đáp ứng thị trường lao động, chủ yếu nằm ở hệ thống giáo dục nghề nghiệp nhưng phân bổ vốn lại đi theo hướng ngược lại. Hệ quả là nhu cầu nhân lực thực tế và cơ cấu đầu tư không đi cùng nhau.

3ộ điều khiển nhiệt độ PID REX-C100, với cặp nhiệt

Giới thiệu về sản phẩm này Độ chính xác đo: + / - 0,5% FS Dung sai bù đầu lạnh: + /- 2 độ C (có thể được sửa đổi bằng phần mếm trong 0 ~ 50 độ C) Độ phân giải: 14 bit Chu ky lấy mẫu: 0,5 giây Quyền lực: AC 100-240V 50 / 60HZ Giá trị quá trình (PV), Giá trị cài đặt (SV) <iểm soát PIN (bao gồm ON / OFF, PID loại bước và PID liêr tỤc) Điều khiển tự điều chỉnh Đầu ra rơ le: công suất tiếp xúc 250V AC 3A (tải điện

Do vậy, dự thảo Nghị quyết cần tính toán lại việc phân bổ nguồn vốn để đáp ứng nhu cầu nhân lực thực sự. Có thể phân bổ vốn theo đặc thù vùng, tiềm năng phát triển ngành nghề, không theo một mặt bằng chung. Ví dụ khu vực Đồng bằng sông Cửu Long cần tập trung vào nông nghiệp công nghệ cao, chế biến thủy sản, du lịch sông nước; miền núi phía Bắc cần ưu tiên khối ngành lâm nghiệp, chế biến nông sản, du lịch cộng đồng; các đô thị lớn cần đẩy mạnh công nghệ thông tin, tự động hóa, đổi mới sáng tạo.

“Giáo dục đại học đóng vai trò nòng cốt trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, nhưng không phải nơi nào cũng đầu tư như nhau. Nguồn lực phải đi đúng địa chỉ để tạo giá trị lan tỏa”, đại biểu Lê Minh Nam nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí phát biểu thảo luận. (Ảnh: QH)

Quan tâm đến sách giáo khoa, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Đoàn đại biểu thành phố Hà Nội) nhấn mạnh phải có bộ sách giáo khoa chuẩn để thực hiện thành công tinh thần Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về việc học sinh học bằng một bộ sách giáo khoa thống nhất trong toàn quốc.

Để làm được điều đó, đại biểu Nguyễn Anh Trí nêu 4 điểm cần lưu ý. Một là, về mặt nhận thức, phải thấy sách giáo khoa gắn với cả cuộc đời người đi học. Đặc biệt đối với học sinh phổ thông, sách giáo khoa chuẩn là hết sức quan trọng. Hai là, một bộ sách giáo khoa chuẩn phải phù hợp, không có lỗi, cập nhật, hiện đại, thấm đượm văn hóa Việt và chứa đựng đạo đức, nhân văn. Ba là, phải có bộ sách giáo khoa chuẩn thật tốt thì chương trình dạy học bằng một bộ sách giáo khoa trên toàn quốc mới thành công. Bốn là, muốn có bộ sách giáo khoa chuẩn, tốt thì phải được đầu tư xây dựng, không nên chắp vá, vay mượn, tạm bợ; và phải có Ban soạn thảo quốc gia gồm những người giỏi, có trách nhiệm.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí bày tỏ: “Tôi nghĩ việc soạn thảo sách giáo khoa cần phải được đưa vào Chương trình mục tiêu quốc gia này. Đó chính là nội dung nâng cao chất lượng giáo dục của Chương trình mục tiêu quốc gia. Rất mong Ban soạn thảo cân nhắc”.