Sỏi thận tái phát: Nguyên nhân và cách giảm nguy cơ

Sỏi thận là một bệnh lý phổ biến. Tại Mỹ, ước tính khoảng 12% dân số từng bị sỏi thận ít nhất một lần trong đời. Cả nam và nữ đều có thể mắc sỏi thận, tuy nhiên nam giới có tỷ lệ mắc cao hơn, theo Times of India (Ấn Độ).

Các loại sỏi thận, nguyên nhân và cơ chế hình thành

Thận có vai trò quan trọng trong việc lọc chất thải ra khỏi cơ thể thông qua nước tiểu, đồng thời điều hòa các khoáng chất thiết yếu như natri, kali và canxi trong máu. Sỏi thận hình thành khi các khoáng chất và muối này bị kết tinh do nước tiểu quá cô đặc, tạo thành các khối rắn có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trong đường tiết niệu.

ẢNH: AI

Có 4 loại sỏi thận chính, mỗi loại liên quan đến những nguyên nhân khác nhau:

Sỏi canxi: Loại phổ biến nhất, thường gặp dưới dạng sỏi canxi oxalat.

Sỏi struvite: Thường liên quan đến nhiễm trùng đường tiết niệu, sỏi có thể phát triển lớn nhưng triệu chứng ban đầu không rõ ràng.

Sỏi axit uric: Hay gặp ở người mất nước nhanh hoặc nhiều, chẳng hạn do tiêu chảy mạn tính, chế độ ăn giàu đạm hoặc rối loạn hấp thu.

Sỏi cystine: Xuất hiện ở người mắc bệnh di truyền cystinuria – loại bệnh khiến thận thải ra quá nhiều một loại axit amin nhất định.

Xác định đúng loại sỏi thận là bước quan trọng để tìm ra nguyên nhân gốc rễ và ngăn ngừa tái phát.

Nguyên nhân thường gặp khiến sỏi thận tái phát, biện pháp ngòng ngừa

Nhiều yếu tố góp phần hình thành và làm sỏi thận tái phát. Lối sống và chế độ ăn uống đóng vai trò lớn, đặc biệt là uống không đủ nước; ăn nhiều đạm, muối hoặc đường; thiếu canxi, kali hoặc magie trong khẩu phần.

Một số loại thuốc và thực phẩm bổ sung cũng có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi, chẳng hạn như thuốc kháng axit chứa canxi, một số thuốc điều trị đau nửa đầu hoặc trầm cảm, thuốc nhuận tràng và dùng liều cao vitamin C.

ẢNH: AI

Ngoài ra, các bệnh lý nền liên quan đến hệ tiêu hóa hoặc tiết niệu cũng có thể làm tăng nguy cơ sỏi thận tái phát.

Do đó, để hỗ trợ phòng ngừa sỏi thận tái phát, mọi người nên áp dụng các biện pháp sau:

Uống đủ nước: Uống nhiều nước trong ngày giúp làm loãng nước tiểu, giảm nguy cơ kết tinh khoáng chất.

Bổ sung thực phẩm giàu canxi: Các thực phẩm như sữa và chế phẩm từ sữa có thể giúp hạn chế hình thành sỏi.

Hạn chế tiêu thụ đạm động vật: Tránh ăn quá nhiều thịt, gia cầm và hải sản vì có thể làm tăng axit uric.

Giảm thực phẩm giàu oxalat: Hạn chế rau bina (cải bó xôi), các loại hạt và sô cô la vì đây là những thực phẩm có thể góp phần tạo sỏi canxi oxalat.

Rà soát thuốc đang dùng: Một số thuốc hoặc thực phẩm bổ sung có thể làm tăng nguy cơ sỏi. Tuy nhiên, hãy trao đổi với bác sĩ trước khi thay đổi thuốc điều trị.

Thăm khám chuyên khoa: Làm việc với bác sĩ tiết niệu để được tư vấn cá nhân hóa và kế hoạch điều trị phù hợp nhằm ngăn ngừa sỏi tái phát.