Giáo sư Nhật Bản nói gì về mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn của Việt Nam?

Một trong những mục tiêu của Chương trình quốc gia phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050 là đào tạo ít nhất 50.000 nhân sự trình độ đại học trở lên.

Theo Giáo sư Usagawa Tsuyoshi, cố vấn đặc biệt cho Hiệu trưởng Trường Đại học Việt Nhật, “con số này không phải không khả thi”.

Dẫn khảo sát của Chính phủ Nhật Bản và đánh giá thị trường Việt Nam – nơi có tốc độ phát triển kinh tế cao và nhiều công ty đang xúc tiến mở nhà máy, giáo sư nhận xét nhu cầu nhân lực bán dẫn trong nước đang rất lớn. Để đáp ứng, các cơ sở giáo dịch, đào tạo trên toàn quốc đều phải tham gia.

Ông Usagawa Tsuyoshi cũng đánh giá tiềm năng đào tạo nguồn nhân lực bán dẫn ở Việt Nam là “rất cao”. “Tôi nghĩ Việt Nam đã làm tốt ở giai đoạn thiết kế và giai đoạn đóng gói và kiểm thử của ngành công nghiệp bán dẫn”, ông nói. “Điều này đồng nghĩa các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam có khả năng cung cấp nguồn nhân lực ở trình độ công nghệ hiện tại”.

Tuy nhiên, ông chỉ ra một thách thức, đó là công nghệ đang phát triển cực kỳ nhanh, đòi hỏi tất cả các cơ sở phải nâng cấp để thích ứng.

Bên cạnh đó, cần chuẩn bị cho nhu cầu tương lai để cải thiện những lĩnh vực có liên quan như trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu.

Từ kinh nghiệm tại Đại học Kumamoto (Nhật Bản), giáo sư cho biết ngành bán dẫn đòi hỏi kiến thức và kỹ năng đa ngành, cần có sự kết hợp giữa các chương trình, hợp tác giữa các trường và doanh nghiệp, viện nghiên cứu.

Liên quan đến sự phối hợp giữa ba nhà, nhà nước – nhà trường – nhà doanh nghiệp, ông chia sẻ, nhờ quy định của Chính phủ Nhật Bản, năm 2004, Đại học Kumamoto trở thành pháp nhân độc lập, được trao quyền tự chủ cao hơn.

Bộ phát wifi 4G di động mini ROOSEE M610, chuẩn wifi 6

Từ đó, việc hợp tác với các doanh nghiệp tư nhân cũng diễn ra thuận lợi, giúp trường có nguồn thu từ sở hữu trí tuệ để luân chuyển, bù đắp chi phí đào tạo và nâng cao năng lực cho sinh viên.

Theo Giáo sư, Việt Nam cũng đang trong quá trình chuyển đổi và trao quyền nhiều hơn cho các trường đại học, mở ra cơ chế hợp tác tốt hơn với doanh nghiệp tư nhân.

Trước đó, tại một hội nghị về đổi mới sáng tạo, bà Mariam J. Sherman, Giám đốc Ngân hàng Thế giới cũng nhắc đến nhân lực như 1 trụ cột trong phát triển các ngành công nghệ chiến lược như bán dẫn.

Việt Nam cần có những hệ thống đào tạo nhân tài lớn hơn và tốt hơn, cần đầu tư vào cơ sở giáo dục đại học để nâng cao số lượng, chất lượng đào tạo, trao quyền cho giảng viên và sinh viên thực hiện nghiên cứu và tích lũy kinh nghiệm thực tiễn.

Tại Việt Nam, năm 2025 có 7 trường đại học tuyển sinh ngành bán dẫn, trong đó Trường Đại học Việt Nhật đã hoàn thành 100 chỉ tiêu cho ngành Công nghệ kỹ thuật chip bán dẫn trong năm đầu tuyển sinh. Lứa sinh viên này ra trường vào năm 2030.

Cùng với các sinh viên kỹ thuật khác chuyển sang, dự kiến trường sẽ cung ứng cho thị trường tối đa 400 nhân sự bán dẫn chất lượng cao.

PGS.TS Bùi Nguyên Quốc Trình (Trường Đại học Việt Nhật) cho biết đây là chương trình đào tạo trực tiếp công nghệ kỹ thuật bán dẫn đầu tiên của Việt Nam.

Mua Hàng với Shopee

Sau hai năm đầu học kiến thức cơ bản, từ năm thứ ba, sinh viên bắt đầu học chuyên ngành như thiết kế IC bán dẫn, công nghệ đóng gói, kiểm thử…

Ba chương trình khác liên quan đến chip bán dẫn là Khoa học và kỹ thuật máy tính, Cơ điện tử thông minh và sản xuất theo phương thức Nhật Bản, Điều khiển thông minh và tự động hóa.

Giáo sư Usagawa Tsuyoshi nhấn mạnh ngành bán dẫn là lĩnh vực cạnh tranh lớn và công nghệ phát triển nhanh chóng. Do đó, ông đề xuất 3 kỹ năng cốt lõi mà một kỹ sư bán dẫn tương lai cần có: Có hứng thú với một số môn Toán học, Vật lý, Khoa học Máy tính, Điện tử; Có khả năng tư duy logic để giải quyết những vấn đề phức tạp, không có câu trả lời duy nhất; Có động lực mạnh mẽ để tiếp tục học hỏi (keep learning) sau khi tốt nghiệp.

Hàng loạt đại gia bán dẫn đến Hà Nội trong tháng 11Trong hai ngày 7 – 8/11/2025, Triển lãm ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam 2025 (SEMIEXPO Vietnam 2025) sẽ được tổ chức tại Hà Nội, thu hút nhiều “đại gia” trong lĩnh vực này.