News :
Tăng đãi ngộ với giáo viên: Mang lại hưởng lợi cho hàng trăm người học Anh đi làm xa xứ Chiêm ngưỡng siêu phẩm vô-lê của Tuấn Hải vào lưới ĐT Lào ‘Gió ngang khoảng trời xanh’ tập 44: Mỹ Anh nhận ra thực tế quá đau lòng Cơ quan vệ sinh cấp huyện ở Trung Quốc tuyển giám sát rác, yêu cầu bằng tiến sĩ Tại sao nên giữ miếng lót y tế trong tủ lạnh? Cựu tuyển thủ Malaysia lên tiếng: ‘Hãy cứu bóng đá chúng ta’! Thêm 1 gia vị vào thịt cá, nấu không tanh lại thơm ngon đậm đà Chàng trai 22 tuổi viêm họng chảy máu vì quan hệ không an toàn Điều kiện để tuyển Việt Nam giành vé dự VCK Asian Cup 2027 Từ nay, người dân Hà Nội được hưởng thêm tiện ích mới HONOR 500 và HONOR 500 Pro được xác nhận ra mắt ngày 24/11: Thiết kế mới, pin 8000mAh và chip Snapdragon cao cấp HDBank chuẩn bị trả cổ tức và cổ phiếu thưởng với tổng tỷ lệ 30% Hạnh phúc buồn Số ca mắc tay chân miệng tăng: Bác sĩ chỉ rõ nguy cơ và cách phòng bệnh Chủ tịch Xiaomi cảnh báo người dùng: Smartphone năm sau sẽ còn đắt đỏ hơn nhiều Đồng hồ MVW & ELIO mới giá tốt tại Thế Giới Di Động, khám phá năng lượng tươi trẻ Đêm bóng đá xa hoa của Scotland KHẨN: 100 can axit sunfuric bị lũ cuốn trôi, người dân tuyệt đối không được mở nắp nếu thấy những đặc điểm này Ngôi đền đá thờ 4 vị vua, 2 tướng và hoàng hậu nhà Trần trên đất cố đô Các học giả thế giới mang gì đến Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2025? Cú tát của tuổi già: Hai con giàu có tính từng đồng, đứa nghèo nhất từng bị tôi ruồng bỏ lại hy sinh vì cha Đại biểu đề xuất viên chức thôi việc do sắp xếp, sáp nhập được trợ cấp tối thiểu 12 tháng lương Điều đúng đắn Video Xuân Son mở tỷ số cho tuyển Việt Nam ngay trận tái xuất Khi các ‘Shark’ săn mồi: Lằn ranh mong manh giữa danh tiếng và tai tiếng Danh sách 18 nhà thuốc bị xử phạt hàng 100 triệu đồng vì bán sản phẩm chưa được cấp phép, thuốc hết hạn sử dụng Nhận định bóng đá hôm nay 19/11: Nữ MU đấu với Wolfsburg, nữ Arsenal vs Real Madrid Khẩn trương xây dựng lại 1.900 nhà sập đổ, 67.000 nhà tốc mái do bão lũ Người đàn ông ở TPHCM 42 năm bán kem ống leng keng, níu giữ ký ức bao thế hệ Khó lắp nhiều ghế trẻ em cho ô tô 5 chỗ: Đề xuất giải pháp linh hoạt Loại quả phải dùng búa để ăn, xưa đầy không ai nhặt nay chưa rụng đã có người săn, hàng không có mà bán Nguồn gốc và ý nghĩa ngày Quốc tế Đàn ông 19/11 Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để phát triển nhà ở xã hội Cloudflare gặp sự cố khiến ChatGPT, Canva, Perplexity, Grok và nhiều Game lớn sập hàng loạt Cận cảnh nơi từng tan hoang sau trận giông lốc kinh hoàng ở Ninh Bình Thứ xưa nhà nghèo ăn phát chán còn vứt cho lợn nay thành đặc sản được đóng túi bán khắp nơi, thử một lần là nghiện Nhận định bóng đá hôm nay 20/11: PSG vs Bayern Munich, Chelsea vs Barcelona Rau gia vị đắt hơn thịt, chủ quán bún phở rập rình tăng giá để bù lỗ Trai đẹp tập gym từ bé, đến năm 18 tuổi thể hình phát triển đồ sộ cực dị khiến tất cả choáng váng

Chìa khóa để không trở thành ‘người lạ với chính mình’


Nhiều người trong chúng ta từng trải qua cảm giác bối rối: “Tại sao mình lại hành xử như vậy?”, “Vì sao mình lặp lại những sai lầm cũ?”, hoặc “Mình thực sự là ai giữa bao vai trò xã hội này?”. Câu trả lời không nằm ở bên ngoài, mà ở trong một khái niệm tâm lý học đầy sức nặng: Insight – nội quan.

***

Trong tâm lý học, đặc biệt là phân tâm học, insight không chỉ là sự hiểu biết bề mặt. Nó là khoảnh khắc một người nhận ra mối liên hệ giữa những trải nghiệm quá khứ, những xung đột vô thức, với cảm xúc và hành vi hiện tại. Khi ta có được nội quan, ta không còn nhìn bản thân như một chuỗi hành động rời rạc, mà bắt đầu thấy rõ nguyên nhân ẩn sâu đằng sau. Chính sự thấu suốt ấy mới mở ra con đường chữa lành.

Hãy tưởng tượng một người luôn né tránh tranh luận. Nếu chỉ nhìn từ bên ngoài, ta sẽ nói rằng họ “yếu đuối” hay “thiếu tự tin”. Nhưng khi có nội quan, chính họ mới thấy rõ: thói quen né tránh ấy xuất phát từ ký ức tuổi thơ, nơi tiếng cãi vã của cha mẹ gắn liền với nỗi sợ hãi. Chỉ khi nhận ra nguồn gốc này, họ mới có cơ hội thoát khỏi vòng lặp cảm xúc và xây dựng cách phản ứng mới. Nội quan, vì thế, không phải lý thuyết xa vời, mà là bản đồ nội tâm giúp ta sống chủ động hơn.

Tuy nhiên, sự thiếu vắng nội quan lại là điều rất phổ biến. Ta dễ bị kéo đi bởi những nhãn dán xã hội, những lời chẩn đoán, hay cả những kỳ vọng người khác áp đặt lên mình. Và khi đó, ta dần trở thành một “phiên bản xa lạ”, không còn gắn kết với chính con người thật.

Nguoila

Điều này được thể hiện sâu sắc trong cuốn sách “Người lạ với chính ta” của tác giả Rachel Aviv. Ngay từ khi mới sáu tuổi, Rachel đã bị chẩn đoán mắc chứng chán ăn, dù cô bé không hề có nỗi buồn sâu sắc nào như bác sĩ ghi trong bệnh án. Chỉ một kết luận y khoa đã biến cuộc sống bình thường của cô thành “câu chuyện bệnh lý”. Qua từng trang sách, Rachel không chỉ kể lại ký ức của mình, mà còn mang đến nhiều câu chuyện có thật khác. Từ một phụ nữ da đen chống chọi với bệnh tâm thần phân liệt và nạn phân biệt chủng tộc, đến một phụ nữ Ấn Độ từ bỏ gia đình để đi theo tín ngưỡng… Những con người ấy, dù khác biệt về hoàn cảnh, môi trường sống, nhưng họ đều có chung một trải nghiệm chính là cảm giác xa lạ với chính bản thân dưới ánh nhìn và định nghĩa của người khác.

Điều Rachel muốn nhấn mạnh là: chữa lành một tâm trí bất ổn không thể chỉ dựa vào thuốc men hay những nhãn dán đến từ chẩn đoán. Điều trị một chứng bệnh là điều trị cả một con người với tính cách, hoàn cảnh, ký ức, và cả khát vọng sống của họ. Và để làm được điều đó, mỗi cá nhân cần tự tìm lại sự gắn kết với bên trong mình, thay vì phó mặc hoàn toàn cho những định nghĩa áp đặt từ bên ngoài.

Đó cũng chính là sức mạnh của nội quan. Khi ta tập nhìn vào bên trong, ta không còn là “nạn nhân” của chẩn đoán hay sự kỳ thị. Ta bắt đầu hiểu rõ vì sao mình cảm thấy khác biệt, vì sao mình phản ứng như vậy, và đâu mới là điều bản thân thực sự khao khát. Nội quan là bước đi đầu tiên để ta thôi là “người lạ với chính ta”.

Cuộc sống luôn có những lằn ranh mong manh giữa bình thường và bất thường. Nhưng sự khác biệt không nhất thiết phải biến ta thành “bất thường” trong mắt xã hội. Nếu ta đủ can đảm thực hành nội quan qua những việc đơn giản như: viết nhật ký, lắng nghe cảm xúc, trò chuyện chân thành, hay đơn giản là tìm thấy chính mình trong một cuốn sách,… ta sẽ dần kết nối lại với phần cốt lõi sâu thẳm nhất.

Và nếu bạn đang tìm kiếm một cánh cửa để bắt đầu hành trình ấy, “Người lạ với chính ta” của Rachel Aviv là một cuốn sách không thể bỏ qua. Những câu chuyện đời thực trong sách không chỉ khiến ta thấu hiểu người khác, mà còn thôi thúc ta tự hỏi: liệu mình có đang trở thành “người lạ” với chính bản thân? Và nếu câu trả lời là có, thì nội quan chính là chiếc chìa khóa để bạn trở về.

znews.vn

Mời xem thêm chương trình:

Hy Vọng Mỗi Năm, Mỗi Ngày, Mỗi Phút Trôi Qua Đều Tươi Đẹp | Blog Radio

 
 
 
 
 


Để lại một bình luận