Trong số các thủ khoa xuất sắc được Hà Nội tuyên dương năm 2025, chị Mai Hoa (sinh năm 1987), thủ khoa Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, là một trường hợp đặc biệt. Chị tốt nghiệp đại học ở tuổi 38, sau 10 năm đi làm nhưng không tìm thấy niềm đam mê thực sự. 

Rẽ ngang tìm đam mê sau nhiều năm đi làm

Năm 2005, chị Hoa theo học ngành Ngôn ngữ Anh của Trường Đại học Hà Nội. Tuy nhiên, chị thừa nhận, thời điểm ấy, chị chọn ngành này vì có chút năng khiếu tiếng Anh chứ chưa định hướng gì sau khi tốt nghiệp. Ra trường, chị có 7 năm làm nhân viên văn phòng nhưng càng làm càng cảm thấy không trọn vẹn.

“Thực ra, tôi luôn khao khát được làm việc trong lĩnh vực mình giỏi nhất. Tôi thấy mình có chút thiên hướng nghệ thuật nhưng không rõ thế mạnh là ở lĩnh vực nào”, chị nói.

Năm 2016, chị đưa ra một quyết định táo bạo là nghỉ công việc văn phòng, vừa thử kinh doanh, vừa tham gia các khóa học ngắn hạn về trang điểm, chụp ảnh, diễn họa thời trang… Trong quá trình ấy, chị nhận ra cốt lõi của những môn mình từng học đều bắt nguồn từ hội họa. Vì vậy, chị quyết định không học cái ngọn nữa mà quay về với cái gốc – hội họa (vẽ).

Quyết định này của chị Hoa được chồng ủng hộ. Vốn nhiều năm làm chung công ty với chị, anh thấu hiểu thế mạnh, tính cách và mong muốn của vợ.

snapedit_1763647552737.jpeg
Chị Mai Hoa, sinh năm 1987, thủ khoa đầu ra Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Ảnh: NVCC

Năm 2020, Mai Hoa ôn thi vào Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Chị phải học các kiến thức liên quan đến hình họa, bố cục cùng ôn môn Ngữ văn. Suốt thời gian vợ ôn luyện, chồng chị luôn là chỗ dựa tinh thần, sẵn sàng vào bếp nấu những món vợ thích để chị đảm bảo sức khỏe và toàn tâm tập trung cho kỳ thi.

Nhờ sự quyết tâm, năm ấy chị trúng tuyển vào ngành mơ ước. Trở lại làm sinh viên một lần nữa, cùng các bạn học kém mình 15 tuổi, chị Hoa không thấy áp lực. Với tâm thế của người từng đi làm, trải qua nhiều biến động, chị tìm cách thích nghi để học tốt và dồn mọi tâm huyết cho việc học.

“Tôi đi học với tâm thế khác, biết mình cần gì và học với mục đích lớn hơn”, chị chia sẻ.

z7231561836329_4c2a64ec54024644bf44b4a3c94fd5b8.png
Chị Hoa tốt nghiệp đại học ở tuổi gần 40. Ảnh: NVCC

Hai năm đầu là khoảng thời gian khó khăn nhất với chị vì học nhiều nhưng chưa ra kết quả ngay. Thậm chí, nhiều lần chị chán nản và muốn bỏ cuộc. Tuy nhiên, giờ đây nhìn lại, chị Hoa cho rằng đó là giai đoạn bất cứ ai học hội họa cũng sẽ phải trải qua để tìm ra con đường đi và phương thức sáng tạo của riêng mình.

Hết năm thứ 2, điểm số của chị đủ để thi vào lớp tài năng. Nhờ vậy, chị được hỗ trợ toàn bộ học phí và họa phẩm. 

Nỗ lực theo đuổi đam mê

Trong quá trình học, chị Hoa luôn canh cánh nỗi lo về tương lai và việc “học nghệ thuật liệu có nuôi sống được mình?”. 

“Làm hội họa là một hành trình đấu tranh dài. Khi vẽ, mình phải tạm gạt nỗi lo cơm áo gạo tiền để giữ tâm sáng, dù cuộc sống luôn vướng bận điều đó. Đồng thời, mình phải vượt qua chính những giới hạn và thói quen của bản thân. Học hình phải thật vững, nhưng cuối cùng lại cần thoát khỏi hình để sáng tác tự do”, chị chia sẻ.

Sang đến năm 3, năm 4, chị Hoa dần quen với cường độ và cách thức học nên bắt đầu tự chủ hơn.

Thế nhưng một năm sau, biến cố lại ập đến. Bố chị qua đời, đúng lúc chị đang đi thực tế 4 tuần ở Huế. Cú sốc khiến chị mất phương hướng, cảm thấy cuộc sống này không còn nhiều ý nghĩa. 

z7231032209814_31a08211613c7eba0bfa68b839c3bca2.jpg
Chị Hoa trong lễ tuyên dương thủ khoa ở Văn Miếu. Ảnh: NVCC

Trở lại Huế sau 3 ngày về Hà Nội chịu tang bố, trong một buổi sáng ở cảng Thuận An, chị ngước mắt lên nhìn bình minh rồi nhìn ra xa xăm, nơi cuộc sống của người dân vẫn diễn ra tấp nập, sôi động. Chính khi ấy, chị đã cảm nhận được sự sống này rất đáng quý.

Từ những cảm xúc lặng sâu ấy, chị thực hiện một tác phẩm về cuộc sống con người ở cảng Thuận An. Bất ngờ, bài sáng tác được đánh giá cao. Khi đó, chị nhận ra sức mạnh của tinh thần trong sáng tạo: Khi buông bỏ mọi mong cầu, tâm thế vô tư trong sáng và bình thản, tác phẩm sẽ đẹp một cách tự nhiên, không gượng ép. Đây cũng là tác phẩm chị tự hào và trân quý nhất cho đến hiện tại.

Kết thúc 5 năm đại học, chị Mai Hoa bất ngờ nhận được tin mình trở thành thủ khoa đầu ra của trường. Ngày được vinh danh tại Văn Miếu, chị xúc động vô cùng vì những nỗ lực của mình đã được ghi nhận. 

“Nhưng thủ khoa không phải đích đến mà chỉ là dấu mốc khép lại của một chặng đường. Hiện tại, tôi lại bắt đầu suy nghĩ về một hành trình khác”, chị nói.

Hiện chị Mai Hoa đang tìm các học bổng thạc sĩ tại châu Âu với mong muốn được tiếp tục đào sâu chuyên môn và cập nhật các xu hướng nghệ thuật mới trên thế giới.

Không hối hận khi “học lại từ đầu”, chị cho rằng nếu không trải qua nhiều công việc và thử nhiều thứ, bản thân có lẽ đã không thể trân trọng việc học này đến vậy. 

“Hãy cứ làm, kể cả thất bại, mình cũng không hề thiệt. Dù đi chậm hơn, nhưng đó sẽ là viên gạch lát trên con đường của mình”, chị chia sẻ.

Học sinh giỏi quốc gia 3 lần thi đại học, trở thành thủ khoa ở tuổi gần 303 lần thi đại học với 10 năm “đi lòng vòng”, nhưng Bá Tráng nói không hề hối hận, bởi mỗi cú vấp ngã là một lần khiến bản thân thêm mạnh mẽ và trưởng thành.