15 trụ sở tại Hà Nội phải di dời do không phù hợp quy hoạch Đề xuất bổ sung trách nhiệm giải trình công khai trong lập, thẩm định và điều chỉnh quy hoạch

Thiết kế lại không gian phát triển

Ngày 28/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về việc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Đại biểu Phạm Trọng Nhân (Đoàn ĐBQH Thành phố Hồ Chí Minh) nhìn nhận, Việt Nam đã bước vào kỷ nguyên quản trị dựa trên dữ liệu với kinh tế số chiếm gần 19% GDP năm 2024 và tăng trên 20%/năm, nhanh gấp 3 lần GDP, thuộc nhóm nhanh nhất ASEAN. Cùng lúc đó Chính phủ đang trình các luật về dữ liệu chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, trung tâm dữ liệu kinh tế xanh với kỳ vọng tạo động lực tăng trưởng mới.

Tuy nhiên, tốc độ điều chỉnh quy hoạch hiện nay vẫn mang tính tuyến tính, mất gần 12 đến 18 tháng mà không theo kịp làn sóng mới, như bán dẫn; trung tâm dữ liệu, năng lượng sạch, đổi mới sáng tạo, logictics và tài chính quốc tế. Những cơ hội này không thể chờ quy trình, Luật Quy hoạch lần này phải thực sự mở đường cho một động lực mới chứ không thể là một khung cứng khiến mọi cơ hội bị chậm lại.

Vì vậy, với Điều 54 về điều chỉnh quy hoạch, ông Nhân đề nghị bổ sung cơ hội phát triển cấp quốc gia có tác động lan tỏa và yêu cầu triển khai gấp, làm căn cứ điều chỉnh quy hoạch bên cạnh các căn cứ truyền thống như thiên tai, biến động, sát nhập địa giới. Đồng thời, giao Chính phủ định lượng rõ ngưỡng cơ hội, quy mô vốn, hàm lượng công nghệ tác động tới năng suất, việc làm chất lượng cao, kết nối chuỗi cung ứng. Đại biểu nhấn mạnh, những dự án đạt ngưỡng đó cho phép rút tối thiểu 50% thời gian thẩm định, thời hạn tối đa 6 tháng.

Quy Định Trách Nhiệm Pháp Lý Rõ Ràng Với Người Đứng Đầu “Cố Tình Cát Cứ” Về Dữ Liệu Quy Hoạch
Đại biểu Phạm Trọng Nhân (Đoàn ĐBQH Thành phố Hồ Chí Minh). Ảnh: Quốc hội

Theo ông Phạm Trọng Nhân, khi chúng ta quyết định giảm từ 63 xuống 34 tỉnh, tổ chức lại chính quyền địa phương theo mô hình 2 cấp, không chỉ là một việc kẻ lại đường ranh hành chính mà là cơ hội thiết kế lại không gian phát triển.

Trong bối cảnh ấy, Quy hoạch tổng thể quốc gia không thể chỉ điều chỉnh cho khớp nối bản đồ mà phải trả lời được câu hỏi là những cực tăng trưởng nào sẽ kéo cả nền kinh tế lên mức 2 con số và quy hoạch đặt vào vị trí nào trong cấu trúc của Quốc gia.

Góp ý cụ thể, ông đề xuất 3 yêu cầu đối với Quy hoạch tổng thể Quốc gia và Luật Quy hoạch. Cụ thể, khái niệm trung tâm tăng trưởng vùng, bản đồ mới sau sắp xếp không gian không đơn thuần là định vị ranh giới hành chính mà đây thực chất là một bản đồ năng suất. Tiêu chí không thể dựa vào địa giới hành chính mà phải dựa trên năng lực công nghiệp, dịch vụ, hàm lượng công nghệ kết nối hạ tầng logistics, mật độ doanh nghiệp, đổi mới sáng tạo, tỷ trọng kinh tế số và năng suất lao động.

Bên cạnh đó, thiết chế Hội đồng điều phối vùng quốc gia phải được luật hóa trực thuộc Thủ tướng Chính phủ và có mô hình điều phối hạ tầng vùng, chia sẻ và bắt buộc dùng chung dữ liệu thống nhất danh mục ưu tiên đầu tư vùng, để tránh tình trạng năm tỉnh cùng xin làm cảng biển, cảng trung chuyển, sân bay quốc tế mà không dựa trên mô hình năng suất và hiệu quả vùng.

“Điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia phải ăn khớp với không gian phát triển mới và mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nghĩa là các tỉnh mới sau sáp nhập phải được thiết kế lại cấu trúc đô thị, nông thôn, công nghiệp, dịch vụ dựa trên dữ liệu dân cư, năng suất, rủi ro khí hậu.

Quy Định Trách Nhiệm Pháp Lý Rõ Ràng Với Người Đứng Đầu “Cố Tình Cát Cứ” Về Dữ Liệu Quy Hoạch
Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: Quốc hội

Không thể chỉ ghép lại 2 quy hoạch cũ với nhau và xem như hoàn thành như vùng Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay rất cần một cơ chế cho một siêu đô thị động lực. Quy hoạch tổng thể quốc gia nếu không thay đổi cách nhìn này thì mục tiêu tăng trưởng 2 con số và thoát bẫy thu nhập trung bình sẽ rất khó thuyết phục”, đại biểu đoàn Thành phố Hồ Chí Minh nêu rõ.

Ông Nhân cũng đề nghị Luật Quy hoạch phải quy định ở cấp độ hệ điều hành quốc gia ba nhóm chuẩn dữ liệu:

Thứ nhất là chuẩn không gian, một hệ quy chiếu quốc gia, một bản đồ nền thống nhất.

Thứ hai là chuẩn thuộc tính định nghĩa thống nhất về các loại đất, các chỉ tiêu về môi trường, kết cấu hạ tầng và năng lực sản xuất.

Thứ ba, chuẩn kết nối bắt buộc mọi bộ, ngành, địa phương phải chia sẻ dữ liệu quy hoạch qua ADI quốc gia và đồng thời phải có trách nhiệm pháp lý rõ với người đứng đầu nếu không cập nhật dữ liệu hoặc cố tình cát cứ về dữ liệu. Cùng với đó thì chúng ta bỏ bớt các tầng quy hoạch như quy hoạch sử dụng đất cấp xã, một số quy hoạch nông thôn để giảm thủ tục.

Quy Định Trách Nhiệm Pháp Lý Rõ Ràng Với Người Đứng Đầu “Cố Tình Cát Cứ” Về Dữ Liệu Quy Hoạch
Đại biểu Trịnh Xuân An (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai). Ảnh: Quốc hội

Gắn với việc quản trị rủi ro về thiên tai

Đại biểu Trịnh Xuân An (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai) đặc biệt quan tâm tới vấn đề bảo đảm quốc phòng, an ninh trong Quy hoạch tổng thể quốc gia. Theo ông, việc phân thành các vùng kinh tế xã hội và trong mỗi vùng kinh tế xã hội có 6 vùng, hiện nay mỗi vùng đều có những ưu tiên phát triển, nhưng chỉ vùng Bắc Trung Bộ mới có từ gắn phát triển kinh tế – xã hội với quốc phòng – an ninh.

Vì vậy, đại biểu đề xuất tất cả vùng phát triển kinh tế – xã hội đều phải có nội dung về bảo đảm gắn kết phát triển kinh tế – xã hội với quốc phòng – an ninh, nhất là các vùng liên quan đến biên giới như vùng Nam Trung bộ hay vùng Trung du miền núi phía Bắc.

Đồng thời, phải tích hợp quy hoạch về thế trận phòng thủ vào quy hoạch quốc gia, nhất là bố trí khu vực phòng thủ của tỉnh, phòng thủ quân khu trong điều kiện tổ chức địa giới hành chính mới và sáp nhập các tỉnh cũng như tổ chức lại chính quyền địa phương 2 cấp.

Từ hậu quả thiệt hại do các trận đại hồng thủy vừa rồi xảy ra, ông An đề xuất cần nghiên cứu sửa đổi Điều 10 khoản 3 liên quan đến phần môi trường, tài nguyên và phòng, chống thiên tai.

Theo ông, Quy hoạch tổng thể quốc gia, phát triển kinh tế – xã hội, các dự án công trình trọng điểm, quy hoạch lại đô thị, quy hoạch các vùng, miền phải gắn với việc quản trị rủi ro về thiên tai, cần đầu tư thêm hệ thống quan trắc liên vùng và liên tỉnh để xử lý.

Với những hậu quả mà chúng ta đã phải gánh chịu trong thời gian qua, đại biểu cho rằng cần áp dụng những chuẩn mới, những số liệu mới để thiết kế hệ thống quy hoạch, nhất là liên quan đến hồ, hệ thống thủy điện.

Cũng theo đại biểu Trịnh Xuân An, phải rà soát lại toàn bộ hệ thống thủy điện nhỏ, đánh giá lại quy trình xả lũ để tránh quy trình thì đúng nhưng hậu quả thì có thể rất nặng nề, làm sao đó để kết hợp được những yếu tố này trong quy hoạch tổng thể quốc gia.

Nguồn Trang : https://laodongthudo.vn/quy-dinh-trach-nhiem-phap-ly-ro-rang-voi-nguoi-dung-dau-co-tinh-cat-cu-ve-du-lieu-quy-hoach-202259.html

Để lại một bình luận