Giữ vững thành tích, đổi mới công tác giáo dục trong mô hình chính quyền đô thị hai cấp Cô giáo Đậu Thị Vân Nga: “Ngọn lửa” sáng tạo, bền bỉ của giáo dục Thủ đô

Giao cho Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức thi tuyển chung

Sáng 20/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp 10, Quốc hội dành cả ngày thảo luận về 3 dự án Luật về giáo dục đào tạo và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

Phát biểu thảo luận, các đại biểu bày tỏ đồng tình, đánh giá cao việc Quốc hội quyết định sửa đổi 3 luật về giáo dục, dự thảo Nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù và thảo luận về nội dung này vào đúng Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.

Là một nhà giáo – Giáo sư, Tiến sĩ, đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn ĐBQH Hà Nội) chia sẻ, ông thực sự xúc động và ấm lòng khi ngay dòng đầu tiên trong quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết số 71-NQ/TW không chỉ khẳng định lại là: “Giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu”, mà còn nêu vế thứ hai là “là quyết định tương lai dân tộc”, điều đó đã thể hiện rất rõ vị trí đặc biệt quan trọng và sứ mệnh rất lớn lao của giáo dục và đào tạo.

Đồng thời, Nghị quyết cũng nêu rõ: “Toàn xã hội có trách nhiệm chăm lo, tham gia đóng góp nguồn lực và giám sát phát triển giáo dục”. Điều này thể hiện rất rõ sự tập trung, ưu tiên, dồn nguồn lực cho giáo dục, đúng với truyền thống hiếu học của người Việt Nam là dù cha mẹ có đói ăn, chứ dứt khoát không để cho con cái đói học.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn ĐBQH Hà Nội). (Ảnh: Quốc hội)

Vì vậy, theo ông, Nghị quyết của Quốc hội để cụ thể hóa những tư tưởng, quan điểm, định hướng chỉ đạo của Nghị quyết số 71-NQ/TW thì không chỉ phải cụ thể hơn mà phải thể hiện sâu sắc hơn, đậm nét hơn, thực sự vượt trội hơn so với những yêu cầu định hướng của Nghị quyết số 71-NQ/TW.

Đề cập đến công tác tuyển dụng và điều chuyển giáo viên các cấp học phổ thông, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, khâu quan trọng nhất trong tuyển dụng là thi tuyển phải làm sao tạo một sân chơi lớn để tất cả những người mong muốn trở thành giáo viên cùng có cơ hội đua tài.

Nếu Sở Giáo dục và Đào tạo đứng ra tổ chức một cuộc thi chung cho tất cả các trường cần tuyển dụng giáo viên trong toàn tỉnh, thì sẽ có một thước đo chung cho tất cả các ứng cử viên; cơ quan quản lý sẽ loại ngay những ứng viên không đáp ứng yêu cầu làm giáo viên cho bất cứ trường nào.

Đồng thời, dựa vào kết quả thi tuyển đó, các trường, các xã chỉ việc lựa đủ số lượng giáo viên cần tuyển dựa trên điểm của những ứng viên đăng ký từ cao xuống thấp; giáo viên không được tuyển vào trường này, có thể đăng ký sang trường khác bằng chính kết quả thi chung đó, giúp tăng số lượng đăng ký để các trường lựa chọn và tăng cơ hội tuyển dụng cho ứng viên.

Ngược lại, nếu giao cho từng trường, từng xã tự tổ chức thi tuyển thì số đề thi, số hội đồng thi sẽ nhân lên tương ứng, không chỉ gây tốn kém, lãng phí, mà điều lo ngại hơn là chất lượng đề thi giữa các trường không đồng đều, dẫn đến chất lượng giáo viên tuyển dụng cũng không đều…

Do vậy, ông Cường đề nghị giao cho Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức thi tuyển chung cho tất cả các trường trong toàn tỉnh sẽ hiểu quả, công bằng và giúp cho ứng viên lựa chọn minh bạch hơn.

Ông Cường cũng đánh giá cao quy định về phụ cấp ưu đãi nghề nghiệp: 70% đối với giáo viên mầm non và phổ thông; 30% đối với nhân viên và 100% đối với giáo viên vùng đặc biệt khó khăn.

Theo ông, dạy học là một nghề rất đặc biệt và có những yêu cầu với người làm thầy phải đặc biệt gìn giữ bản thân, thanh danh để làm gương cho người học. Những người làm nghề khác nếu lương không đủ sống thì có thể làm thêm rất nhiều nghề để kiếm thêm thu nhập, nhưng nhà giáo thì không thể như thế.

Do vậy, việc có chế độ phụ cấp cao hơn, sẽ giúp giáo viên có thu nhập tốt hơn, đặc biệt sẽ ý thức được trách nhiệm của mình với xã hội và người học cao hơn, sẽ dồn toàn tâm toàn ý chăm lo cho việc dạy và học.

“Việc tăng chế độ đãi ngộ đối với giáo viên chỉ là một phần đầu tư nhỏ cho một người, nhưng mang lại hưởng lợi cho hàng trăm người học, do vậy mang lại hiệu quả xã hội rất cao”, đại biểu Hoàng Văn Cường nói.

Toàn cảnh Kỳ họp. (Ảnh: Quốc hội)

Cần bổ sung thêm một số cơ chế

Cùng thảo luận về Dự thảo Nghị quyết một số chính sách đặc thù thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW, đại biểu Lưu Bá Mạc (Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn) đề nghị cân nhắc bổ sung thêm một số cơ chế như: Cơ chế tài chính đặc thù về định mức chi cho hạ tầng số, cơ sở dữ liệu, học liệu số; cơ chế về việc thuê dịch vụ số, nền tảng số của doanh nghiệp trong nước, thay vì chỉ đầu tư trang thiết bị; cơ chế cho phép một số cơ sở giáo dục đại học lớn, đại học quốc gia được chọn làm “hạt nhân” để thí điểm giáo dục đại học số, với mức tự chủ cao hơn về tài chính, tổ chức, nhân sự gắn với trách nhiệm giải trình.

Đồng thời, bổ sung nội dung làm rõ hơn cơ chế cho phép xây dựng, phát triển và hoàn thiện hạ tầng Trí tuệ nhân tạo AI độc lập, dùng riêng cho lĩnh vực giáo dục và đào tạo, chạy trên máy chủ trong nước và không phụ thuộc vào hạ tầng nước ngoài. Hệ thống trí tuệ nhân tạo AI này được huấn luyện bằng dữ liệu bằng Tiếng Việt, tri thức Việt Nam, gắn với chương trình giáo dục và chuẩn đầu ra của Việt Nam.

Điều này theo ông, sẽ giúp ngành Giáo dục và đào tạo có thể chủ động hơn trong việc ứng dụng công cụ trí tuệ nhân tạo trong các hoạt động giáo dục, đồng thời có thể bảo mật dữ liệu nhạy cảm như hồ sơ học tập, năng lực, hành vi học tập của học sinh, sinh viên,… và quan trọng là không bị phụ thuộc bởi chính sách của các tổ chức nước ngoài.

Nội dung này, đại biểu Lưu Bá Mạc cũng mong muốn cơ quan soạn thảo thể hiện rõ hơn trong dự thảo Luật Giáo dục Đại học (sửa đổi).

Đại biểu Triệu Ngọc Diễm (Đoàn ĐBQH Cần Thơ) cho rằng còn 1 số nhiệm vụ, giải pháp mang tính quan trọng, cấp bách cần được quan tâm, đưa vào dự thảo Nghị quyết.

Cụ thể, nữ đại biểu đề nghị bổ sung nhiệm vụ và giải pháp cụ thể để: “Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, tăng cường tự chủ, tự chịu trách nhiệm của cơ sở giáo dục gắn với kiểm tra, giám sát hiệu quả; giảm đầu mối cơ quan quản lý đối với các cơ sở giáo dục, bảo đảm nguyên tắc gắn trách nhiệm quản lý chuyên môn với quản lý nhân sự và tài chính, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp” (tại giải pháp 2 của Nghị quyết 71).

Theo bà, đây là nội dung đặc biệt được quan tâm và có nhiều điểm nghẽn tại cấp xã, có sự chuyển giao nhiệm vụ rất nhiều từ tỉnh và huyện về nhưng phương thức phân cấp, phân quyền vẫn chưa gắn với phân bổ nguồn lực lẫn nhân lực nên các xã, phường và sơ sở giáo dục đang rất bị động trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Đồng thời, xây dựng các chính sách đặc thù, vượt trội để thực sự việc quản lý chất lượng – kiểm định – kiểm soát đầu ra toàn hệ thống theo Nghị quyết 71 đạt hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng toàn diện và nâng cao vị thế ngành giáo dục trong nước và quốc tế.

Điều hành phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nhấn mạnh trong suốt chiều dài lịch sử, sự nghiệp trồng người luôn đặt ở vị trí trung tâm của chiến lược phát triển đất nước với sứ mệnh lớn lao nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, xây dựng con người và phát triển trí tuệ Việt Nam. Những thành tựu của đất nước hôm nay cũng như khát vọng vươn lên của ngày mai đều có phần đóng góp thầm lặng nhưng vô cùng to lớn của đội ngũ nhà giáo, những người đã dành trọn đời mình cho sự nghiệp cao quý trồng người. Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh trân trọng gửi tới các thế hệ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục lời tri ân sâu sắc và chúc mừng tốt đẹp nhất nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20 tháng 11. Chúc các thầy cô giáo luôn mạnh khỏe, hạnh phúc, giữ vững niềm tin và nhiệt huyết, tiếp tục đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp trồng người cao quý vì thế hệ trẻ Việt Nam và tương lai của đất nước.