Thủ tướng yêu cầu khẩn trương khắc phục hậu quả mưa lũ, bảo đảm đời sống cho người dân vùng thiên tai

Trước tình hình mưa lũ nghiêm trọng xảy ra vào cuối tháng 7, đầu tháng 8/2025, gây thiệt hại nặng nề tại các tỉnh miền núi và trung du Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, đặc biệt là ba tỉnh Điện Biên, Sơn La và Nghệ An, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký văn bản số 931/TTg-NN yêu cầu các bộ, ngành và địa phương khẩn trương tập trung toàn lực khắc phục hậu quả thiên tai, ổn định đời sống nhân dân, đồng thời bảo đảm điều kiện học tập cho học sinh trước thềm năm học mới 2025-2026. Đây là chỉ đạo mang tính tổng thể, bao quát từ cứu hộ, cứu nạn, hỗ trợ vật chất, tái thiết nhà cửa đến việc chuẩn bị đầy đủ điều kiện về giáo dục và y tế sau thiên tai.

Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đến ngày 5/8, đợt mưa lũ lớn vừa qua đã làm 20 người chết và mất tích, 20 người bị thương, hơn 1.000 căn nhà bị sập đổ hoặc cuốn trôi, gần 7.000 căn nhà khác bị hư hỏng, 519 hộ dân phải di dời khẩn cấp, nhiều điểm trường và cơ sở y tế bị thiệt hại nặng nề. Ngoài ra, hơn 7.400 héc-ta lúa và hoa màu bị hư hại, nhiều công trình hạ tầng thiết yếu như điện, viễn thông, thủy lợi, giao thông bị chia cắt, hư hỏng, khiến việc đi lại, liên lạc và sản xuất bị đình trệ nghiêm trọng. Tổng thiệt hại về kinh tế ước tính lên tới hơn 4.800 tỷ đồng, gây ảnh hưởng lớn đến đời sống, sinh kế của hàng chục nghìn người dân.

Trước tình hình trên, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước đã gửi lời thăm hỏi, chia buồn sâu sắc tới các gia đình bị thiệt hại. Thủ tướng Chính phủ đã trực tiếp thị sát tại tỉnh Điện Biên, đồng thời phân công các Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Lê Thành Long, Hồ Đức Phớc và Mai Văn Chính đi kiểm tra, chỉ đạo công tác ứng phó, khắc phục hậu quả và động viên nhân dân tại các địa phương bị ảnh hưởng nặng nề.

Chiều ngày 3/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn công tác đã tới hiện trường, thăm hỏi, động viên người dân chịu ảnh hưởng, thiệt hại nặng nề do mưa lũ, sạt lở đất tại xã Na Son, xã Tìa Dình, xã Xa Dung của tỉnh Điện Biên.

Trong bối cảnh đó, Thủ tướng ghi nhận và biểu dương tinh thần trách nhiệm, sự chủ động, gần dân, sát dân của cấp ủy, chính quyền các tỉnh; sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và nhân dân; phương châm “bốn tại chỗ” và tinh thần “tương thân tương ái”, “tình dân tộc, nghĩa đồng bào” tiếp tục được phát huy mạnh mẽ. Những tấm gương điển hình như Trưởng bản Mùa A Thi – người sẵn sàng ở lại vùng nguy hiểm để cứu giúp bà con, trở thành nguồn cảm hứng cho tinh thần vượt khó, đoàn kết trong hoạn nạn.

Thủ tướng chỉ đạo các địa phương khẩn trương cứu chữa miễn phí người bị thương, tổ chức hậu sự cho người tử vong, hỗ trợ vật chất và tinh thần cho gia đình nạn nhân; không để bất kỳ người dân nào bị đói, rét hoặc thiếu nơi ở. Việc cung ứng lương thực, nhu yếu phẩm cho các hộ dân khó khăn, đặc biệt là gia đình chính sách, hộ nghèo, hộ đã mất toàn bộ nhà cửa phải được thực hiện đầy đủ và kịp thời.

Trong lĩnh vực hạ tầng, các công trình thiết yếu như đường giao thông, điện, viễn thông, hệ thống cấp nước sinh hoạt, cơ sở y tế cần được ưu tiên khắc phục ngay để đảm bảo nhu cầu thiết yếu cho người dân. Đồng thời, công tác khôi phục trường lớp học cũng được nhấn mạnh, yêu cầu hoàn tất trong tháng 8/2025. Các trường bị hư hại phải được sửa chữa, vệ sinh, bổ sung trang thiết bị giảng dạy, sách giáo khoa, đồ dùng học tập để bảo đảm học sinh được đến trường đúng ngày khai giảng trong điều kiện an toàn, sạch đẹp, đầy đủ cơ sở vật chất.

Về chỗ ở, Thủ tướng yêu cầu giải quyết ngay nơi ở tạm thời cho các hộ dân có nhà bị sập đổ, bị lũ cuốn hoặc phải di dời khẩn cấp, đồng thời bố trí đất và xây dựng nhà ở mới an toàn, phù hợp phong tục tập quán địa phương. Việc xây dựng lại nhà cần hoàn tất trong tháng 9/2025, với sự tham gia hỗ trợ của lực lượng quân đội, công an và thanh niên tình nguyện.

Thủ tướng giao Bộ Quốc phòng và Bộ Công an tiếp tục điều động lực lượng hỗ trợ địa phương khắc phục hậu quả; Bộ Quốc phòng chủ trì việc xây nhà mới từ nguồn kinh phí huy động bởi Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Bộ Nông nghiệp và Môi trường có trách nhiệm hướng dẫn, cung cấp giống cây trồng, vật nuôi, vật tư nông nghiệp, hóa chất xử lý môi trường để khôi phục sản xuất. Bộ Giáo dục và Đào tạo cần phối hợp với địa phương rà soát thiệt hại, bảo đảm đầy đủ cơ sở vật chất cho năm học mới.

Bộ Xây dựng được giao hỗ trợ các địa phương sửa chữa các tuyến đường bị sạt lở, chia cắt. Bộ Y tế chỉ đạo cung ứng thuốc men, thiết bị y tế, hóa chất khử trùng nhằm bảo đảm công tác khám, chữa bệnh, ngăn ngừa dịch bệnh bùng phát sau thiên tai. Bộ Tài chính nhanh chóng tổng hợp đề xuất hỗ trợ của địa phương để trình Thủ tướng xem xét phân bổ nguồn lực xử lý kịp thời các công việc cấp bách. Văn phòng Chính phủ có nhiệm vụ theo dõi, đôn đốc, báo cáo những vấn đề phát sinh.

Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam được đề nghị bố trí kinh phí hỗ trợ xây dựng lại nhà cửa cho người dân bị mất nhà hoàn toàn (ước tính 100 triệu đồng/căn nhà xây mới, 30 triệu đồng/căn sửa chữa). Thủ tướng kêu gọi toàn thể nhân dân, các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước phát huy tinh thần “lá lành đùm lá rách”, đóng góp công sức, vật chất giúp bà con vùng bị thiên tai vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống.

Cùng với đó, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan truyền thông như Thông tấn xã Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tăng cường tuyên truyền về tình hình, kết quả khắc phục hậu quả thiên tai để tạo sự lan tỏa, kêu gọi thêm sự ủng hộ của cộng đồng; đồng thời hướng dẫn người dân kỹ năng phòng ngừa, ứng phó thiên tai nhằm giảm thiểu thiệt hại.

Về lâu dài, Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tổ chức tổng kết, rút kinh nghiệm công tác phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai; rà soát, quy hoạch lại các khu dân cư tại vùng có nguy cơ cao, di dời dân đến nơi an toàn hơn. Kiểm tra các công trình hạ tầng thiết yếu để có kế hoạch đầu tư, nâng cấp trong giai đoạn trung hạn 2026 – 2030. Đặc biệt, cần đẩy mạnh cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp, chuyển đổi cây trồng phù hợp, tạo sinh kế bền vững, góp phần giảm thiểu tác động của thiên tai. Công tác trồng, bảo vệ và phục hồi rừng cũng cần được chú trọng hơn nữa để tăng độ che phủ, phát huy vai trò phòng hộ, bảo vệ môi trường.

Chính phủ thể hiện quyết tâm cao trong việc huy động toàn hệ thống chính trị và sức dân cùng chung tay hành động nhằm vượt qua thiên tai, giảm nhẹ thiệt hại, đưa cuộc sống người dân sớm trở lại ổn định và phát triển.

P.T