Nhân lực là “trái tim” của chuyển đổi số

Ngành công nghệ thông tin được đánh giá là ngành được trả mức lương tương đối cao. Trong bối cảnh công cuộc chuyển đổi số đang được nhiều cơ quan, doanh nghiệp tích cực triển khai, thì việc tuyển dụng nhân sự công nghệ thông tin luôn là ưu tiên hàng đầu.

Tuy nhiên, với số lượng sinh viên ra trường đáp ứng yêu cầu còn thấp, độ vênh giữa kiến thức được học và kinh nghiệm thực tế còn khoảng cách khá lớn thì việc tuyển chọn nhân sự làm việc trong lĩnh vực công nghệ thông tin vẫn là “bài toán khó” chưa có lời giải.

Việt Nam nỗ lực phát triển mạnh mẽ nguồn nhân lực số.

Theo số liệu được tổ chức Báo cáo thị trường IT Việt Nam công bố, năm 2025, ngành Công nghệ thông tin tại Việt Nam dự kiến cần khoảng 700.000 nhân sự mới. Tuy nhiên, con số thực tế hiện có tại các cơ sở đào tạo chỉ đáp ứng được khoảng 500.000 người. Sự chênh lệch này cho thấy ngành Công nghệ thông tin đang thiếu hụt một lượng lớn lao động được đào tạo chính quy và có tay nghề cao.

Theo thống kê của Bộ Khoa học và Công nghệ, Việt Nam hiện có 74.000 doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin với hơn 1,2 triệu lao động. Để theo kịp tốc độ phát triển của nền kinh tế, dự kiến đến năm 2030, Việt Nam cần có 3 triệu nhân sự làm việc trong lĩnh vực này.

Mỗi năm, các trường đại học, cao đẳng trong nước đào tạo thêm khoảng 50.000 nhân lực công nghệ thông tin, nhưng trong số này chỉ có khoảng 30% đáp ứng ngay được yêu cầu công việc, 70% còn lại vẫn phải trải qua quá trình đào tạo để thuần thục các kỹ năng thực hành trước khi chính thức tham gia vào dự án của doanh nghiệp. Thực tế này đòi hỏi các đơn vị phải đổi mới và đa dạng các hình thức đào tạo, nhằm lấp đầy khoảng trống nhân lực số.

Trong những năm tới, nền kinh tế số của Việt Nam được dự báo sẽ phát triển mạnh mẽ, có thể đạt 74 tỷ USD vào năm 2030. Trong nhiều năm qua, Việt Nam vẫn luôn được biết đến với lợi thế nguồn lao động giá rẻ và dồi dào. Tuy nhiên, thời đại công nghệ số, đòi hỏi cả lao động chất lượng cao, có tay nghề, trình độ, chuyên môn sâu đang là điểm nghẽn khiến nguồn nhân lực sẽ vừa thừa về số lượng nhưng lại thiếu về chất lượng.

Trước đó, tại Diễn đàn Quốc tế về nhân lực số, Chương trình nằm trong khuôn khổ tuần Tuần lễ Số Quốc tế Việt Nam 2025, Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số Quốc gia Hoàng Hữu Hạnh khẳng định, trong hành trình xây dựng nền kinh tế số, nhân lực số là yếu tố then chốt, quyết định tốc độ và mức độ thành công của tiến trình chuyển đổi. Nếu hạ tầng và công nghệ là “xương sống” thì con người chính là “trái tim” của toàn bộ hệ thống.

Công Tơ Điện Hunonic Entec - Giải Pháp Tiết Kiệm Năng Lượng Thông Minh Điều Khiển

Chi tiết Địa chỉ tổ chức chịu trách nhiệm hàng hóa Tên tổ chức chịu trách nhiệm hàng hóa Khu vực xuất xứ Thời hạn bảo hành Điện áp đầu vào (V) Công suất (W) Loại bảo hành Thương hiệu 750 KIM GIANG HUNONIC HÀ NộI Việt Nam 12 tháng 220v 14000 Bảo hành

Đánh giá về thực trạng nguồn nhân lực số ở Việt Nam, ông Hoàng Hữu Hạnh cho rằng, chất lượng nhân lực số hiện nay chưa đáp ứng yêu cầu phát triển, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ lõi như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), điện toán đám mây, an ninh mạng hay bán dẫn.

“Chúng ta không thể nói về một tương lai số mạnh mẽ nếu thiếu lực lượng lao động số có trình độ cao và tư duy đổi mới. Cần phải đổi mới mô hình giáo dục, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, tăng cường hợp tác giữa Nhà nước – Doanh nghiệp – Cơ sở đào tạo và quốc tế để xây dựng nền nhân lực số vững mạnh”, ông Hạnh nhấn mạnh.

Theo ông Hoàng Hữu Hạnh, Nhà nước cần đóng vai trò kiến tạo xây dựng chính sách, hỗ trợ hạ tầng và kết nối các chủ thể, trong khi doanh nghiệp và các cơ sở đào tạo phải trở thành trung tâm của hệ sinh thái nhân lực số. Chỉ khi đổi mới sáng tạo trong giáo dục được thúc đẩy và hợp tác toàn cầu được mở rộng, Việt Nam mới có thể tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững trong nền kinh tế số.

Hướng tới tương lai bền vững

Cũng tại Diễn đàn Quốc tế về Nhân lực số, từ góc nhìn đào tạo, PGS.TS Trần Quang Anh, Phó Giám đốc Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (PTIT), cho rằng, sự phát triển nhanh của công nghệ đang tạo ra “khoảng trống tốc độ (Velocity Gap)” giữa nhu cầu nhân lực và khả năng đào tạo hiện nay.

Việt Nam không chỉ thiếu kỹ sư, chuyên gia công nghệ ở trình độ cao, mà còn chưa có khung chuẩn đào tạo tương thích quốc tế, khiến việc hội nhập và tham gia chuỗi giá trị toàn cầu gặp nhiều khó khăn. Hợp tác quốc tế không còn là lựa chọn, mà là giải pháp chiến lược bắt buộc để Việt Nam chuyển giao tiêu chuẩn, công nghệ và tri thức sư phạm tiên tiến. Đây là con đường duy nhất giúp rút ngắn khoảng cách và tạo ra lực lượng nhân tài số đủ sức cạnh tranh toàn cầu.

Việt Nam đang khẳng định quyết tâm mạnh mẽ trong việc xây dựng nền kinh tế số, xã hội số và chính phủ số, lấy phát triển nguồn nhân lực số chất lượng cao làm trung tâm.

Ông Quang Anh đề xuất, Việt Nam cần nhanh chóng nhập khẩu chuẩn đào tạo quốc tế như ABET, UNESCO/OECD, đồng thời liên kết với các tập đoàn công nghệ lớn như Google, AWS, NVIDIA để đưa chứng chỉ nghề nghiệp quốc tế vào hệ thống đại học. Cùng với đó, việc chuẩn hóa năng lực giảng viên theo khung UNESCO ICT-CFT sẽ là yếu tố cốt lõi bảo đảm chất lượng giảng dạy và cập nhật tri thức nhanh hơn với sự thay đổi của công nghệ.

Điện Thoại Di Động Honor X6c 6GB + 128GB/256GB - Pin 5300mAh NFC - Camer

Phát triển nguồn nhân lực số không chỉ là câu chuyện về đào tạo kỹ năng công nghệ, mà còn là chuyển đổi tư duy, đổi mới mô hình giáo dục và phương thức học tập. Việt Nam đang nỗ lực thích ứng với xu hướng “giáo dục mở, học tập suốt đời”, trong đó mọi công dân đều có cơ hội tiếp cận kỹ năng số, từ học sinh, sinh viên đến người lao động ở nông thôn.

Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp đang triển khai nhiều chương trình đào tạo kỹ năng số cơ bản và nâng cao, giúp người dân tự tin tham gia môi trường làm việc số. Cùng với đó, các trường đại học, học viện công nghệ đã cập nhật chương trình đào tạo theo hướng gắn với thực tiễn, chú trọng vào các lĩnh vực mới như AI, dữ liệu lớn, an ninh mạng, điện toán đám mây…

Trong kỷ nguyên số, con người vẫn là trung tâm của mọi chiến lược phát triển. Việt Nam đang đi đúng hướng khi đặt “nhân lực số” ở vị trí then chốt của tiến trình chuyển đổi. Với sự đồng lòng của Nhà nước, doanh nghiệp, giới học thuật và cộng đồng quốc tế, Việt Nam có cơ sở vững chắc để xây dựng một lực lượng lao động số sáng tạo, thích ứng và hội nhập, sẵn sàng đưa đất nước bứt phá trong tương lai.