Xử lý trách nhiệm người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng

Báo cáo công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nêu rõ, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc Chương trình công tác năm 2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; ban hành Chiến lược quốc gia về phòng, chống lãng phí đến năm 2035; xác định phòng, chống lãng phí có vị trí tương đương với phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, chỉ đạo rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp, có nguy cơ thất thoát, lãng phí.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong báo cáo công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025. (Ảnh: QH)

Công tác phòng ngừa tham nhũng, lãng phí, tiêu cực được triển khai đồng bộ, có hiệu quả, thể hiện thông qua kết quả các nội dung là: Công khai, minh bạch về tổ chức và hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị; Xây dựng và thực hiện định mức, tiêu chuẩn, chế độ; Thực hiện quy tắc ứng xử của người có chức vụ, quyền hạn; Thực hiện chuyển đổi vị trí công tác; việc thực hiện cải cách hành chính, chuyển đổi số trong công tác quản lý; việc thực hiện các quy định về kiểm soát tài sản, thu nhập; Xử lý trách nhiệm của người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng…

Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết, qua thanh tra phát hiện vi phạm về kinh tế hơn 230.000 tỷ đồng, 75 ha đất, kiến nghị xem xét, xử lý hành chính 1.872 tập thể và 6.544 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra tiếp tục xem xét, xử lý 236 vụ, 140 đối tượng. Qua giải quyết khiếu nại, tố cáo đã kiến nghị xử lý 376 người; chuyển cơ quan điều tra tiếp tục xem xét, xử lý 12 vụ, 14 đối tượng.

Đặc biệt, Thanh tra Chính phủ và thanh tra các tỉnh, thành phố đã tập trung thực hiện một số nhiệm vụ quan trọng do Ban chỉ đạo Trung ương, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao: Chỉ trong 36 ngày đã hoàn thành thanh tra Dự án đầu tư xây dựng mới cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Việt Đức theo chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư; Chỉ trong 55 ngày đã hoàn thành thanh tra chuyên đề diện rộng trên phạm vi cả nước đối với 563 dự án có khó khăn vướng mắc theo chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư và Thủ tướng Chính phủ… làm cơ sở trình cấp có thẩm quyền để tháo gỡ khó khăn khơi thông nguồn lực cho phát triển kinh tế đất nước.

Kết quả kiểm toán: Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính 34.628 tỷ đồng và hơn 125 triệu USD; Kiến nghị hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung và ban hành mới 180 văn bản, gồm 06 Nghị định, 11 Thông tư và 163 văn bản khác.

Các đại biểu dự Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: QH)

Các Cơ quan điều tra trong lực lượng Công an Nhân dân đã thụ lý điều tra 1.363 vụ án với 3.187 bị can phạm tội về tham nhũng; Đã đã kết luận điều tra, đề nghị truy tố 813 vụ án với 2.044 bị can; Cơ quan Điều tra hình sự Bộ Quốc phòng đã khởi tố điều tra 14 vụ án với 19 bị can; đề nghị truy tố 08 vụ án với 37 bị can.

Mua Hàng với Shopee

Viện Kiểm sát nhân dân các cấp đã thụ lý giải quyết 1.077 vụ với 3.060 bị can; đã giải quyết 1.041 vụ với 2.931 bị can. Tòa án nhân dân các cấp đã giải quyết 1.188 vụ với 3.061 bị cáo, trong đó xét xử 975 vụ với 2.386 bị cáo . Tổng số việc phải thi hành án dân sự về tham nhũng, kinh tế là 10.393 việc, có điều kiện thi hành 7.888 việc, thi hành xong 6.471 việc.

Tuy nhiên, Tổng thanh tra Chính phủ thừa nhận, việc thể chế hóa, khắc phục những sơ hở, vướng mắc, bất cập, chồng chéo trên một số lĩnh vực vẫn còn chậm, chưa đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn; Một số biện pháp phòng ngừa tham nhũng chưa được phát huy toàn diện; Một số vụ án, vụ việc phải tạm đình chỉ do có bị can bỏ trốn hoặc chưa có kết quả tương trợ tư pháp nước ngoài; giá trị tài sản phải thu hồi còn tồn đọng lớn. Đáng lưu ý, tình trạng tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trên một số lĩnh vực còn diễn biến phức tạp; tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp chưa được giải quyết triệt để.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng tán thành với đánh giá của Chính phủ và cho rằng tình trạng tham nhũng, lãng phí, tiêu cực vẫn còn diễn biến phức tạp trên một số lĩnh vực; tham nhũng tiếp tục xảy ra ngay trong các cơ quan có nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực trong khu vực hành chính, dịch vụ công vẫn còn nhiều.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội nêu rõ, thực trạng này cho thấy còn có sự buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm của nhiều tập thể, cá nhân, nhất là người đứng đầu trong công tác quản lý nhà nước ở một số lĩnh vực. Việc triển khai thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng còn chưa thực sự phát huy hiệu quả, nhiều biện pháp phòng ngừa còn mang tính hình thức. Công tác kiểm tra, giám sát việc thực thi quyền lực của người có chức vụ, quyền hạn chưa được quan tâm đúng mức…

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng báo cáo thẩm tra. (Ảnh: QH)

Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ phân tích rõ “nguy cơ” của tham nhũng, lãng phí, tiêu cực đối với sự tồn vong của chế độ đến nay đã được đẩy lùi đến đâu để dự báo đúng tình hình. Đồng thời tổng kết, đánh giá, nhận diện đầy đủ các hạn chế, nguyên nhân và đề ra giải pháp đối phó, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới.

Điện Thoại Di Động Honor X6c 6GB + 128GB/256GB - Pin 5300mAh NFC - Camer

Về phương hướng, nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực năm 2026, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội đề nghị, tiếp tục xây dựng, hoàn thiện đồng bộ hệ thống pháp luật, thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực thành pháp luật, khắc phục các sơ hở, vướng mắc, bất cập do quy định pháp luật dẫn đến tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; đề cao trách nhiệm, nhất là của người đứng đầu trong công tác xây dựng, thi hành pháp luật.

Bên cạnh đó, thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các biện pháp phòng, chống tham nhũng. Chuyển trọng tâm sang phòng ngừa, chủ động nhận diện, dự báo, cảnh báo vi phạm từ sớm, từ xa, kiên quyết không để tái diễn các sai phạm cũ. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, tập trung vào các lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai, xây dựng, đấu thầu, quản lý tài nguyên, khoáng sản, sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm, thuốc chữa bệnh, lĩnh vực lao động, y tế…; tập trung rà soát, xử lý trụ sở dôi dư sau sắp xếp để phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; tiếp tục quan tâm ngăn chặn tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp.