Qua thảo luận, các đại biểu cho rằng, thực tiễn thi hành Luật Phá sản năm 2014 đã cho thấy những bất cập lớn, đặc biệt là trong thủ tục phục hồi và giải quyết phá sản.

Theo các đại biểu, vấn đề lớn nhất là thời gian, có những vụ việc phá sản bị kéo dài 10 năm, thậm chí 16 năm mà đến nay vẫn chưa hoàn tất thi hành.

Đại biểu Nguyễn Danh Tú phát biểu thảo luận. (Ảnh: QH)

Đại biểu Nguyễn Danh Tú (Đoàn đại biểu tỉnh An Giang) bày tỏ sự nhất trí cao với sự cần thiết sửa đổi toàn diện Luật Phá sản 2014, đặc biệt quan tâm đến nhiệm vụ, quyền hạn của Thẩm phán trong quá trình giải quyết vụ việc phục hồi, phá sản.

Đại biểu Nguyễn Danh Tú cho biết, dự thảo Luật đã có sự điều chỉnh quan trọng, chuyển nhiệm vụ Thẩm phán từ việc tự mình xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ sang vai trò hướng dẫn, yêu cầu người tham gia thủ tục phục hồi, phá sản, cùng các cơ quan, tổ chức liên quan thu thập, giao nộp, cung cấp tài liệu, chứng cứ. Quy định này được xem là đã cập nhật tinh thần mới về thu thập chứng cứ theo Điều 15 Luật Tổ chức Tòa án nhân dân – nơi trách nhiệm thu thập bằng chứng thuộc về các bên liên quan chứ không phải Tòa án.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Danh Tú cũng lưu ý rằng, cùng với quy định mới này, cần phải làm rõ thêm vai trò của Thẩm phán. Thủ tục phá sản, đặc biệt là phục hồi, có tính chất phức tạp và đặc thù rất lớn. Việc Tòa án không tự mình thu thập chứng cứ liệu có ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát và thúc đẩy tiến trình giải quyết vụ việc, vốn đã bị kéo dài quá mức trong thực tiễn suốt hơn 10 năm qua, hay không là một câu hỏi cần được làm sáng tỏ.

Các đại biểu dự Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV. (Ảnh: QH)

Tham gia góp ý vào dự thảo luật, các đại biểu cũng đưa ra nhiều khía cạnh khác của thủ tục phục hồi, trong đó có vấn đề về tiêu chí lựa chọn Quản tài viên – người đóng vai trò then chốt trong việc quản lý và thực hiện phương án phục hồi doanh nghiệp.

Một số đại biểu phân tích, hoạt động hòa giải của Quản tài viên, doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản trong thủ tục phục hồi, dự thảo Luật chỉ mới quy định “trách nhiệm của Quản tài viên, doanh nghiệp quản lý thanh lý tài sản trong việc tiến hành hòa giải theo đề nghị của doanh nghiệp, hợp tác xã, chủ nợ, người tham gia thủ tục phục hồi phá sản mà chưa quy định nguyên tắc, trình tự, thủ tục tiến hành hòa giải”. Do vậy, ban soạn thảo cần nghiên cứu bổ sung quy định về nguyên tắc, trình tự, thủ tục về hoạt động hòa giải của Quản tài viên, doanh nghiệp quản lý thanh lý tài sản trong thủ tục phục hồi về thương lượng hòa giải.

Bộ phát wifi 4G di động mini ROOSEE M610, chuẩn wifi 6

Về chỉ định thay đổi Quản tài viên, doanh nghiệp quản lý thanh lý tài sản, đại biểu đồng tình với việc bổ sung quy định căn cứ vào chuyên môn của Quản tài viên để lựa chọn, chỉ định Quản tài viên phù hợp với tính chất, mức độ của doanh nghiệp đang lâm vào tình trạng phá sản. Việc bổ sung này rất quan trọng, đóng vai trò quyết định xem vụ việc phá sản có được tiến hành tốt nhất với thời gian nhanh nhất có thể hay không.

Tuy nhiên, có đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc việc bổ sung quy định căn cứ vào kinh nghiệm của Quản tài viên để chỉ định, bởi lẽ thế nào là kinh nghiệm là một khái niệm không rõ ràng, thiếu tiêu chí cụ thể.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng phát biểu tại phiên thảo luận. (Ảnh: QH)

Giải trình làm rõ thêm ý kiến đại biểu nêu, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng đã tập trung làm rõ những băn khoăn về tiêu chí kinh nghiệm của Quản tài viên.

Chánh án Nguyễn Văn Quảng khẳng định cần thiết quy định tiêu chí kinh nghiệm của Quản tài viên bởi trên thực tiễn, hầu như không có một vụ phá sản nào có tính chất giống nhau. Tính phức tạp của các vụ phá sản là rất lớn. Do đó, đòi hỏi Quản tài viên phải là người rất có kinh nghiệm.

Theo Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, nếu không có đánh giá về kinh nghiệm, chất lượng giải quyết vụ việc sẽ khó được đảm bảo, đặc biệt trong các vụ phục hồi, nơi các giải pháp cần sự chuyên môn sâu và khả năng điều hành thực tế.

Vì vậy, Chánh án đề nghị giữ lại quy định: Thẩm phán trong quá trình lựa chọn, chỉ định Quản tài viên phải chịu trách nhiệm về quyết định của mình bằng cách đánh giá được liệu Quản tài viên đó có đủ kinh nghiệm, năng lực để giải quyết vụ việc một cách phù hợp hay không.

Tải VPBank

Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV. (Ảnh: QH)

Một vấn đề khác được đại biểu quan tâm là phạm vi cung cấp thông tin trong quá trình phục hồi, phá sản, đặc biệt là vấn đề bí mật nghề nghiệp. Chánh án Toà án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng nhấn mạnh nguyên tắc bảo mật, nêu rõ “về nguyên tắc là cung cấp thông tin cho những người có yêu cầu thì ngoài các bí mật về đời tư thì bí mật nghề nghiệp, nhất là bí mật công nghệ là nguyên tắc là không được cung cấp”.

Chánh án Toà án nhân dân tối cao giải thích đây là thông lệ quốc tế và cần phải đảm bảo nguyên tắc này, bởi lẽ “mỗi một bí mật công nghệ chính là quyết định vận mệnh của doanh nghiệp” trong quá trình tái cấu trúc hoặc phục hồi. Việc để lộ các bí mật công nghệ trong giai đoạn mong manh này có thể tước đi khả năng cạnh tranh và tồn tại của doanh nghiệp.

Chánh án Nguyễn Văn Quảng khẳng định, cơ quan soạn thảo tiếp thu và sẽ bổ sung chi tiết vấn đề này trong quá trình hướng dẫn thi hành Luật nếu được Quốc hội thông qua.